نوع مقاله : علمی و پژوهشی
نویسنده
دانشگاه تبریز
چکیده
«فتحنامه از انواع مکاتیب دیوانی و جزء نامههای بسیار مهم و باارزش(تاریخی، سیاسی و اجتماعی) است که حاکی از شرحِ «فتح» و «پیروزی» سپاهی بر سپاه دیگر است. این نوع از مکاتبات، شرحِ «تحقّق موهبت الهی»، «شکست دشمن» و «گزارش چند و چون وقایع» از سوی لشکر پیروز به مافوق (پادشاه یا خلیفه) است. فتحنامههای منظوم زمینهای برای به رخ کشیدن نیروی تهاجمی و توانایی نظامی است و از اهداف آن میتوان به ایجاد رعب و وحشت در دل دشمنان، تخویف مخالفان، ایجاد اشتهار برای ممدوحان و ... اشاره کرد. فتحنامههای منظوم دارای ساختاری کمابیش یکسان است که در کاملترین صورت آن میتوان چنین تقسیم بندی نمود: 1. تمهیدات 2. علل مبادرت به جنگ 3. وصف مسیر لشکرکشی 4. وصف حصار و قلعههای دشمن و میدان کارزار 5. حصول پیروزی و وصف قلعههای بلاد مفتوحه 6. بازگشت از جنگ و ذکر غنائم حاصل از جنگ و تهنیتگویی. از آنجایی که در دورة غزنوی(خصوصاً محمود) فتحنامههای قابل توجهی سروده شده و تا قرنها مورد تقلید شاعران بوده است در این مقاله تلاش بر آن است تا ساختار هنری فتحنامههای منظوم را با توجه به اشعارِ شاعرانِ دربار غزنوی مورد بررسی قرار بدهیم.»
کلیدواژهها
عنوان مقاله [English]
Analysis of the structure of victory poets , based on Ghaznavi period
نویسنده [English]
- hossein rasoolzadeh
چکیده [English]
Victory poetry is a component of a very important and valuable letters (historical, political and social) that show as "conquered" and "victory" Army army on the other. This type of letters reaports "fulfillment of divine grace" and "defeat the enemy" and "reporting how the events" from victorious army to superiors (king or caliph). These litters are underlying to show force and offensive military capability and its purpose can be to create fear in the hearts of enemies, intimidation of opponents, create a reputation for praiseworthy and so on. Victory poets structure can be divided as follows: 1. Background 2.reasons for the war 3.described the enemies place way 4.describe the location of the enemy and the battlefield 5.Win and described the enemy places after the war 6. Back from the war and described the celebrations. This article attempts to analysis the victory poems structure in periodic of the Ghaznavi kings(especialy mahmood ghaznavi and his victories
کلیدواژهها [English]
- victory poems
- ghaznavi kings
- farrokhi sistani
- onsory
- انوری، اوحدالدین محمد. (1364). دیوان اشعار (تصحیح سعید نفیسی). تهران: نشر سکه.
- انوری، حسن. (1355). اصطلاحات دیوانی دورة غزنوی و سلجوقی. تهران: انتشارات کتابخانة طهوری.
- بهار، محمّدتقی. (1383). دیوان بهار. تهران: نشر نگاه.
- بیهقی، ابوالفضل محمد بن حسین. (1356). تاریخ بیهقی (تصحیح دکتر علیاکبر فیّاض). مشهد: انتشارات دانشگاه فردوسی.
- بیهقی، ابراهیم بن محمد. (1325). المحاسن والمساوی (تصحیح محمد بدرالدین النعسانی الحلبی). قاهره: محمد امین الخانجی الکتبی و شرکاء.
- تتوی، قاضی احمد. (1382). تاریخ الفی (به اهتمام غلامرضا طباطبایی مجد). تهران: علمی و فرهنگی.
- حافظ، شمسالدین محمّد. (1362). دیوان حافظ (تصحیح دکتر پرویز ناتل خانلری). تهران: انتشارات خوارزمی.
- خاقانی شروانی، افضلالدین بدیل. (1357). دیوان خاقانی (تصحیح دکتر ضیاءالدین سجّادی). تهران: نشر زوّار.
- خطیبی، حسین. (1386). فنّ نثر در ادب پارسی. تهران: نشر زوّار.
- دبیرسیاقی، محمد. (1334). گنج بازیافت. تهران: انتشارات کتابخانة خیام.
- دهخدا، علی اکبر. (1377). لغت نامه. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
- سعد بن سلمان، مسعود. (1362). دیوان اشعار (تصحیح رشید یاسمی) .تهران: انتشارات گلشایی.
- شبانکارهای، محمد بن علی. (1363). مجمعالانساب (تصحیح میرهاشم محدّث). تهران: انتشارات امیرکبیر.
- شفیعیکدکنی، محمدرضا. (1380). صور خیال در شعر فارسی. تهران: نشر آگه.
- صفا، ذبیح الله. (1369). تاریخ ادبیات ایران (جلد اول). نشر فردوسی.
- عبدالواسع جبلی، بدیع الزمان. (1356). دیوان اشعار (تصحیح دکتر ذبیحالله صفا). تهران: انتشارات امیرکبیر.
- عسجدی، ابوالنظر عبدالعزیز بن منصور. (1334). دیوان عسجدی (به اهتمام و تصحیح طاهری شهاب). تهران: انتشارات کتابخانة طهوری.
- عنصری بلخی، ابوالقاسم حسن ابن احمد. (1363). دیوان اشعار. (تصحیح دکتر محمد دبیرسیاقی). تهران: انتشارات کتابخانة سنایی.
- فرّخی سیستانی، علی ابن جولوغ. (1380). دیوان اشعار (تصحیح دکتر محمد دبیرسیاقی). تهران: انتشارات زوّار.
- فروزانفر، بدیع الزمان. (1387). سخن و سخنوران. تهران: انتشارات زوّار.
- فلسفی، نصرالله. (1342). چند مقالة تاریخی و ادبی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
- قلقشندی، ابنالعباس احمد بن علی. (1920). صبح الاعشی فی صناعه الانشاء. نسخه مصوره عن الطبعه الامیریه و مذیله. وزاره الثقافه والارشاد القومی. المؤسسه المصریه العامه لتألیف و الترجمه و الطباعه و النشر.
- محجوب، محمّدجعفر. (بی تا). سبک خراسانی در شعر فارسی. انتشارات فردوسی.
- مستوفی، حمدالله. (1362). تاریخ گزیده (به کوشش عبدالحسین نوایی). تهران: انتشارات امیرکبیر.
ارسال نظر در مورد این مقاله