روابط بینامتنی رمان «فریدون سه پسر داشت» با داستان «فریدون» در شاهنامه

نوع مقاله : علمی و پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه ادبیات و زبان فارسی دانشگاه سمنان

2 دانشجوی دکتری گروه ادبیات و زبان فارسی دانشگاه سمنان

چکیده

نقد بینامتنی به تحلیل و بررسی روابط متون می‌پردازد و با توجه به ویژگی‌های رمان‌های پست مدرن، تحلیل بینامتنی این متون ضروری به نظر می‌رسد. جریان سیال ذهن، بازگشت به گذشته و به نقد کشیدن آن، حضور شخصیت‌های تاریخی، بینامتنیت، درگیر شدن خواننده با متن، تأکید بر بی‌نهایت بودن معنا و عدم قطعیت از ویژگی‌های رمان‌های پست-مدرن است. عباس معروفی از جمله نویسندگانی است که در مجموعه‌ی آثارش مانند پیکر فرهاد، سفونی مردگان و سال بلوا و فریدون سه پسر داشت و غیره گرایش آشکاری به مؤلفه‌های پست مدرن دارد. پژوهش حاضر، بر مبنای نظریه‌های بینامتنیت بویژه منطق گفتگویی به تحلیل رمان « فریدون سه پسر داشت» که با داستان پادشاهی فریدون در شاهنامه رابطه‌ی گفتگویی دارد، پرداخته است. نتیجه‌ی این بررسی نشان می‌دهد که نویسنده با تکیه بر اقتدار اسطوره‌ی فریدون و پسرانش در شاهنامه، جدال همیشگی بشر بر سر تصاحب قدرت را به نمایش بگذارد. همچنین از مجموعه‌ی دلالت‌های ضمنی و معناشناختی، کارناوال گرایی و چندصدایی موجود در رمان، تفسیر و خوانشی دیگرگونه از داستان پادشاهی فریدون شاهنامه حاصل می‌شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Intertextual analysis of the "Fereydoon had three sons" novel by Abbas Maroofi with the story of "Fereydoon" in Shahnameh

نویسندگان [English]

  • Abdolah Hasazadeh 1
  • Hasan Akbaei 1
  • Fatemah Zamani 2
چکیده [English]

Intertextual criticism concerns the analysis and review of the literature and with respect to the properties of postmodern novels, the intertextual analysis seems to be necessary. Post modern novels have some properties including stream of consciousness, back to past and its criticism, presence of the historical characters and previous literary texts, creating questions and engaging the reader with the text, emphasizing the infinity of the meaning and indeterminacy. Components of the post modern novels are clear in the literary works of Abbas Maroofi, famous contemporary novelist, including Farhad’s body, symphony of the dead, Fereydoon had three sons. This study, based on the theories of intertextuality specially dialogism to analyze of the "Fereydoon had three sons," novel.
this study shows that the author demonstrate by myth, mankind's eternal struggle to seize power. As well as he achieved through the implications of the new semantic, Carnival-ism and polyphonic in novel reinterpretation and a different reading of the story Fereydoun kingdom.

کلیدواژه‌ها [English]

  • "dialogism"
  • " Bakhtin"
  • " Abbas Maroofi"
  • " Fereydoon had three sons"
  • "Shahnameh"
 
1. احمدی، بابک. (1370). ساختار و تاویل متن ( نشانه شناسی و ساختار گرایی). تهران: مرکز.
2. باختین، میخاییل. (1387). تخیل مکالمه‌‌ای: گفتارهای درباره رمان. (ترجمه آذر  رؤیا ). تهران: نشر نی.
3. تودوروف، تزوتان. (1377). منطق گفتگویی. (ترجمه داریوش کریمی). تهران: نشر مرکز.
4. حسین زاده، حمزه. ( 1384 ). ضحاک از اسطوره تا واقعیت. تهران: ترفند.
5. رستگار فسایی، منصور. ( 1379).  اژدها در اساطیر. تهران: توس.
6. رضابیگی، مریم، ایرانی، محمد و قربانی، مریم. (1391). بینامتنیت و دور باطل: دو مؤلفه‌‌ی پسانوگرایی در پیکر فرهاد،  نقد ادبی. 5 (20). 121-142.
7. روزنبرگ، دونا. (1378). اساطیر جهان، داستان‌‌ها و حماسه‌‌ها (جلد 1). (ترجمه عبدالحسین نوشین). تهران: اساطیر.
8. سخنور، جلال. (1387). بینامتنیت در رمان‌‌های پیتر آکروید. پژوهشنامه‌‌ی علوم انسانی، 58، 65- 78.
9. سلدن، رامان و پیتر ویدوسون. (1384). راهنمای نظریه ادبی معاصر. (ترجمۀ عبّاس مخبر). تهران: طرح نو.
10. فردوسی، ابوالقاسم. (1373). شاهنامه: متن انتقادی از روی چاپ مسکو. (به کوشش سعید حمیدیان). تهران: نشر قطره.
11. کزازی، میر جلال الدین. (1379).  نامه باستان: ویرایش و گزارش شاهنامه فردوسی. تهران: سمت.
12. معروفی، عباس. (1380). فریدون سه پسر داشت (چاپ دوم).کلن.
13. مقدادی، بهرام. (1378). فرهنگ اصطلاحات نقد ادبی (از افلاطون تا عصر حاضر). تهران: فکر روز.
14. .......................... (1388). جویس و منطق مکالمه. پژوهش زبان‌‌های خارجی دانشگاه تهران. 15، 19- 29.
15. مکاریک، ایرنا ریما. (1388). دانش‌‌نامه‌‌ نظریه‌‌های ادبی معاصر. (ترجمۀ‌‌ مهران مهاجر و محمّد نبوی). تهران: آگه.
16. نامور مطلق، بهمن. (1390). درآمدی بر بینامتنیت نظریه و کاربردها. تهران: سخن.
17. Allen, Graham. (2000). Intertextuality. London: Routledge.
18. Bloom, Harold. (1973). The Anxiety of Influence: A theory of Poetry. Oxford University Press.
19. .. ...........................  (1979. (Deconstruction and criticism. London: Longman
20. Lodge, David. (2000). Modern criticism and theory. Revised by Nigel Wood. New York: Pearson Education.
21. Gignoux, Anne Claire. (2005). Initiation à l'intertextualité .Paris: Ellipses
22. Panagiotidou, Maria-Eirini. (2011), A Cognitive Approach to Intertextuality: the case of semantic intertextual frames, Newcastle Working Papers in Linguistics .17, 173- 188.
 
CAPTCHA Image