بررسی تطبیقی و نقد آراء دستورنویسان درباره عناصر ساختمانی گروه اسمی در زبان فارسی

نوع مقاله : علمی و پژوهشی

نویسندگان

1 ویراستار/صداو سیمای جمهوری اسلامی ایران

2 استادیار دانشگاه تبریز

3 استاد دانشگاه تبریز

چکیده

در این پژوهش کوشش شده است دیدگاههای دستورنویسان برجسته ی معاصر درباره ی عناصر ساختمانی گروه اسمی با هم مقایسه و وجوه اختلاف و اشتراک آنها مشخص شود. بعد از آن دیدگاههای مختلف با اصول علمی مورد نقد و ارزیابی قرار گیرد. در این تحقیق،ضرورت توجه به هسته ی مصدری و وابسته های اختصاصی آن، نقش نماها و هسته ی همسان در ساخت گروه اسمی اثبات گردیده و وابسته ی گروه ساز بودن تکواژهای دستوری و نقش مکرر ناپذیرفتنی دانسته شده است. همچنین نظریه ی وجود گروه اسمی چند هسته ای و گروه اسمی آمیخته مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و در این تحلیل موارد زیر مشخص گردیده است: بدل نه هسته ی همسان است و نه نقش مکرر بلکه مسندواره ای است که با هسته ی خود گروه اسمی وابستگی تشکیل می دهد؛ تاکید نه هسته ی همسان است و نه وابسته ی گروه ساز؛ تفسیر هسته ی همسان نیست اما درباره ی نقش مکرر یا وابسته بودن آن تحقیق بیشتری لازم است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A comparative and critical study of structure of noun phrases in persian grammars

چکیده [English]

In this research , A comparative and critical study of structure of noun phrases in Persian grammars, the standpoints of the outstanding contemporaneous grammarians about different features of ‘noun phrases’ have been comparatived together at each of the issues and their differences and commonalities have been pointed. Afterwards, different votes have been criticized with respect to linguistic Criterions, so that their advantages and disadvantages have been determined. The present research has demonstrated some votes are acceptable and some votes are not acceptable.In this research , A comparative and critical study of structure of noun phrases in Persian grammars, the standpoints of the outstanding contemporaneous grammarians about different features of ‘noun phrases’ have been comparatived together at each of the issues and their differences and commonalities have been pointed. Afterwards, different votes have been criticized with respect to linguistic Criterions, so that their advantages and disadvantages have been determined. The present research has demonstrated some votes are acceptable and some votes are not acceptable

کلیدواژه‌ها [English]

  • Noun phrases
  • head
  • dependent
  • linker constituents
  • parallel head
 
1. ارژنگ، غلامرضا. (1381). دستور زبان فارسی امروز. تهران: نشر قطره.
2. انوری، حسن و حسن احمدی گیوی. (1386). دستور زبان فارسی2(چاپ دوم). (ویرایش سوم). تهران: انتشارات فاطمی.
3. باطنی، محمدرضا. (1372). توصیف ساختمان دستوری زبان فارسی (چاپ پنجم) .تهران: انتشارات امیرکبیر.
4. باغینی پور، مجید. (پاییز و زمستان1376). مختصری پیرامون بدل و انواع آن در فارسی. مجله زبان شناسی، 11، 11-29.
5. تارویردی نسب، محمد. (1388). بررسی تطبیقی مبحث اسم در دستور زبان فارسی. دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.
6. تفکری رضایی، شجاع و کبری نظری. (1393). بررسی نحوی ممیز عدد در زبان فارسی. پژوهش‌های زبانی دانشگاه تهران،5 (1)،
7. -------------. (1384). بدل یا وصف. مجله زبان شناسی، 20 (1)، 99-111.
8. خیامپور، عبدالرسول. (1384). دستورزبان فارسی (چاپ دوازدهم). تبریز: انتشارات ستوده.
9. صادقی، علی اشرف. (1350). مصدر و اسم مصدر در فارسی معاصر. راهنمای کتاب، 14 ،306 -313.
10. ---------------.  (1383). کلمات ساخته شده با ستاک فعل. نامه فرهنگستان،4، 5-12.
11. فرشیدورد، خسرو. (1384). دستورمفصل امروز  (چاپ دوم) تهران: انتشارات سخن.
12. مشکوة الدینی، مهدی. (1384). دستورزبان فارسی بر پایه نظریه اصل‌ها و عامل‌های ساختی و کمینه‌گری. تهران: انتشارات سمت.
13. -------------------. (1385). گروه مصدری و ویژگی‌های ساختی و کارکردی آن در جمله.  نامه فرهنگستان ( ویژه دستور) ،86-101.
14. ناتل خانلری، پرویز. (1372). دستورزبان فارسی (چاپ سیزدهم). تهران: انتشارات توس.
15. وحیدیان کامیار، تقی و غلامرضا عمرانی. ( 1387). دستورزبان فارسی 1 (چاپ نهم). تهران: انتشارات سمت.
16. وحیدیان کامیار، تقی. (1384). مطابقت فعل با نهاد، متمم، مضاف الیه، ... . نامه فرهنگستان، 25، 32-41.
17. افراشی، آزیتا. (1386).  ساخت زبان فارسی .تهران: نتشارات سمت.
18. صفوی،کوروش. (1380). گفتارهایی در زبان شناسی. تهران: انتشارات هرمس.
19. ------------. (1384). بررسی لفظ خاص و عام از دیدگاه معنی شناسی منطقی. فصلنامه علمی- پژوهشی علوم انسانی دانشگاه الزهراء (س)، 54، 55-73.
20. طبیب زاده، امید. (1385). ظرفیت فعل.تهران: نشرمرکز.
21. مدرسی، فاطمه. (1387). فرهنگ زبان شناسی- دستوری (چاپ دوم). تهران: نشرچاپار.
22. نجفی، ابوالحسن. (1373). مبانی زبان شناسی و کاربرد آن در زبان فارسی (چاپ سوم). تهران: انتشارات نیلوفر.
CAPTCHA Image