بررسی ایجاز در زبان طرح

نوع مقاله : علمی و پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشگاه علامه طباطبایی

2 کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

شعر طرح، ایجاز زمانة ماست و از زیر­مجموعه­های شعر کوتاه به شمار می­رود، اما با وجود کوتاهی، قابلیت دربرگیری تمامی دغدغه­های انسان معاصر را داراست. حال اگر در این نوع شعر موجز، ذهنی توانمند و قلمی کارآمد، با گزینش کمترین واژگان و چینش هوشمندانة آن­ها، بیشترین معانی را به نمایش بگذارد و به اصطلاح بلاغیون به "ایجاز" دست یابد، شگفتی­ای با عنوان "ایجاز در ایجاز" آفریده است که از نظر نگارندگان، اوج هنر کلامی در شعر مدرن انسان معاصر به شمار می‌آید و دست­یابی بر چنین شگردی، با توجه به فرم ویژة شعر طرح، اهمیتی به مراتب فزون­تر می­یابد.
       در پژوهش پیش­رو، کوششی در جهت نمایاندن کارکرد ایجاز در زبان طرح صورت گرفته است و برای دست­یابی بر این مهم، نگارندگان، تمامی نمونه­های موفق مکتوب مرتبط با موضوع مورد بحث را به صورت جستجوی کتابخانه­ای، از نظر گذرانده و به تبیین علمی و کاربردی انواع مختلف ایجاز در شعر طرح پرداخته­اند.
       یافته­های مقالة حاضر، نشان دهندة اهمیت فوق­العادة ایجاز در شعر کوتاه- به طور اعم- و شعر طرح- به طور اخص- است. شعر طرح با فرم و ساختار کوتاه و ویژة خود، فرصت چندانی در اختیار شاعر قرار نمی­دهد؛ بنابراین اگر شاعر معاصر خواهان نمایاندن تمامی جوانب زندگی انسان معاصر برای مخاطبان جدی شعر، در راه روشن و ساختار دلخواه شعر طرح باشد، تنها گزینش زبانی موجز و بیانی رعدآسا و تأثیرگذار و بهره­گیری از صنعت ایجاز به بهترین شکل ممکن، تضمینی بر موفقیت او به شمار می­رود.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Brevity in language study plan

نویسندگان [English]

  • Shirzad Tayefi 1
  • Sepideh Mohammadi khah 2
1 Allameh Tabatabai University

کلیدواژه‌ها [English]

  • Poetry designs
  • poetry
  • brevity Palace
  • deletion
  • conceptual brevity
  • brevity video

مراجع

  1. کتاب­ها

    1. پاشایی، ع .(1377). انگشت و ماه (خوانش نه شعر احمد شاملو). تهران: نگاه، چ اول.
    2. حسن­لی، کاووس .(1386). گونه­های نوآوری در شعر معاصر ایران. تهران: ثالث، چ دوم.
    3. حق­وردیان، فاطمه .(1387). "من زندان توأم" یونس. تهران: فرهنگ ایلیا، چ اول.
    4. داد، سیما.(1385). فرهنگ اصطلاحات ادبی (واژه­نامة مفاهیم و اصطلاحات ادبی فارسی و اروپایی به شیوة تطبیقی و توضیحی). تهران: مروارید، چ سوم.
    5. شاملو، احمد .(1382). مجموعة آثار (دفتر یکم: شعرها). تهران: نگاه، چ چهارم.
    6. شفیعی کدکنی، محمدرضا .(1376). موسیقی شعر. تهران: آگه، چ پنجم.
    7. شکارسری، حمیدرضا.(1390). زایشمرگ­های متن. تهران: فصل پنجم، چ اول.
    8. شمیسا، سیروس .(1384). معانی. تهران: میترا، ویرایش دوم.
    9. شهبازی، نسترن .(1390). مجموعة شعر طرح. برندة جشنوارة خوارزمی.

    10.علی­­پور، مصطفی.(1387). ساختار زبان شعر امروز (پژوهشی در واژگان و ساخت زبان شعر معاصر). تهران: فردوس، چ سوم.

    11.فلکی، محمود .(1378). سلوک شعر. تهران: محیط، چ اول.

    12.محمودی، سهیل .(1388). بهار، ادامه­ی پیراهن توست. تهران: ثالث، چ اول.

    13.مظاهری، مهدی .(1389). پل رومی. تهران: فصل پنجم، چ اول.

    14.نوذری، سیروس .(1379). آه تا ماه. نوید شیراز، چ اول.

    15.یوشیج، نیما .(1363). حرف­های همسایه. تهران: دنیا، چ پنجم.

    مقاله­ها

    16.اکسیر، اکبر.(1390). "شعر کوتاه بهترین قالب است". نشریة روزگار. مورخ: 1/6/1390. ص 1.

    17.پوررستم، شهرام .(1389). "ایجاز و اقتصاد کلمه در شعر امروز". نشریة اطلاعات (ضمیمه). شمارة نشریه: 24797. ص 1.

    18.خرمشاهی، بهاءالدین .(1388). "شعر در ذات خویش کوتاه است: نقد و بررسی دفتر شعر هایکوها از یک پدر و مادرند سرودة سیدرضا علوی". نشریة اعتماد ملی. مورخ: 1/5/1388. ص 1.

    19.رحیمیان، جلال و رهبر، اسماعیل (بهار 1385- پیاپی 46). "تأثیر ایجاز و اختصار در خواندن و درک مطلب در زبان فارسی". مجلۀ علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز (ویژه­نامۀ زبان انگلیسی و زبان شناسی). دورۀ بیست و سوم. شمارۀ اول. صص 1- 12.

    20.روشنی، سجاد (روزنامه­نگار) (1390). "ضرورت ایجاز← دربارة "روزی که برف سرخ ببارد" به کوشش شمس لنگرودی". نشریة روزگار. مورخ: 21/2/1390.

    21.صالحی، سیدعلی (1390). "ارزیابی "سیدعلی صالحی" از جریان­های ادبی معاصر؛ آیندۀ شعر کوتاه محشر است". نشریۀ ابتکار. مورخ: 6/6/1390. ص 1.

    22.کاکایی، عبدالجبّار (1389). "نگاهی به مجموعه شعر "بلبل و بولدزر عاشق"، سرودۀ ابراهیم اکبری دیزگاه ← شعر کوتاه، شعر تصویر". نشریۀ اطلاعات (ضمیمه). شمارۀ نشریه: 23987. ص 2.

    23.نشریات:

    24.گیلوا. پاییز و آبان(1382).

ارسال نظر در مورد این مقاله
CAPTCHA Image
پژوهش های دستوری و بلاغی
دوره 5، شماره 7 - شماره پیاپی 7
فروردین 1394
صفحه 77-100

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار