آسیب ‏شناسی نگارشی و ویرایشی قانون مدنی با تکیه بر دستور زبان فارسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

2 دکتری زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

10.22091/jls.2022.8066.1386

چکیده

قانون ‏مدنی از جمله قانون‏ هایی است که نقش زیادی در تعیین و بررسی حقوق انسان ‏ها، احکام و قواعد ویژۀ آن‏ها دارد. به‏ دلیل اهمیتی که قانون مدنی در تأمین امنیّت و سلامت جامعه برعهده دارد، رعایت دستور زبان و اصول نگارش فارسی آن ضروری به نظر می‏ رسد؛ زیرا عبارت‏ های نارسا و جمله‏ های نامفهوم، موجب سرگردانی مجریان قانون و بروز اختلاف در استنباط از قانون و ضایع ‏شدن حقوق تابعان آن می‏ شود. شرط اجرای قانون، همه فهمی و فراگیری و شمول آن است؛ بنابراین رعایت دستور زبان و اصول نگارش فارسی از مهم‏ترین وظایف هر نویسنده‏ای در نگارش هر نوع نوشته ‏ای است که موجب روشنی، پختگی و دقت معنایی در نوشته ها ‏می‏ شود و علاوه بر حفاظت از زبان و نهادینه‏ کردن الگوی نگارش صحیح، باعث خوانایی بیشتر متن، ماندگاری، کارایی و تأثیرگذاری اثر نیز می‏ شود؛ از این‏ رو در نگارش و تدوین کتاب‏ های قانون، باید کاملاً دقت کرد تا از چارچوب خود خارج ‏نشود و غلط‏ های املایی، دستوری و زبانی در آن راه‏ پیدا نکند. در پژوهش حاضر با روش توصیفی و کیفی و مبتنی بر مطالعۀ کتابخانه‏ ای، به آسیب‏ شناسی قانون مدنی از منظر دستور زبان ‏فارسی و اصول نگارشی پرداخته ‏شده ‏است. هدف این پژوهش، کاربردی و توجه به اصلاح و ویرایش منابع حقوقی و قانون از سوی مجریان این حوزه با یاری ‏جستن از صاحب ‏نظران زبان و ادب فارسی است. نتیجۀ پژوهش نشان ‏می ‏دهد که قانون مدنی به لحاظ زبانی، نگارشی و ویرایشی نیازمند نظارت ‏ها و بازنگری ‏های دقیق ادبی است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Writing and editing pathology of civil law based on Persian grammar

نویسندگان [English]

  • khodabakhsh asadollahi 1
  • leila Azarnivar 2
1 Professor, Department of Persian Language and Literature, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran
2 PhD in Persian language and literature, University of Mohaghegh Ardabili University, Ardabil, Iran
چکیده [English]

Civil law is one of the laws that have a wide role in determining and examining human rights, their specific rules and regulations. Due to the importance of civil law in ensuring the safety and health of society, it seems necessary to observe the grammar and principles of Persian writing; Because incorrect phrases and incomprehensible sentences cause law enforcement officers to be confused and there is a difference in inference from the law and the rights of its subjects are lost. Therefore, for proper implementation, the law must be understood by all and not specific to a specific group. Therefore, observing the principles of Persian writing is one of the most important duties of any writer in writing any type of writing and causes clarity, maturity and semantic accuracy of writing, which in addition to protecting the language and institutionalizing the correct writing pattern, causes more readability of the text, durability, efficiency and effectiveness of the work. Therefore, in writing and compiling law books, one must be very careful not to go beyond its framework and avoid spelling, grammatical and linguistic errors. In the present study, the pathology of civil law from the perspective of Persian writing principles and grammar has been studied with a descriptive and qualitative method based on library study. Target; It is practical and pays attention to the correction and editing of legal and law sources by those involved in this field with the help of experts in Persian language and literature. The results of the research show that the civil law in terms of writing and editing requires careful literary supervision and revision.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Civil Law
  • Academy of Persian Language
  • Grammar
  • Writing Rite
  1. احمدی‏ گیوی، حسن و حسن انوری. (1380). دستور زبان فارسی 1. ویرایش دوم. چاپ 24. تهران: فاطمی.
  2. احمدی‏ گیوی، حسن. (1383). از فن نگارش تا هنر نویسندگی. چاپ 4. تهران: مهارت.
  3. امام ‏وردی، محمّدحسن. (1395). «ابهام ‏زدایی از طریق ویرایش ‏قانون». حقوق خصوصی. دورۀ 13. شمارۀ 2. صص: 231-209.
  4. بساک، حسن؛ مریم سعادت زاده و محمّدحسین بساک. (1392). «نقد و بررسی نگارشی، ویرایشی و دستوری آرای دادگاه‏ های عمومی جزایی مشهد و شناسایی ضعف‏ ها و عوامل تأثیرگذار بر آنها». نقد رأی. سال دوم. شمارۀ 4 و 5. صص: 36-12.
  5. بیگ ‏زاده، صفر. (1387). شیوه ‏نامۀ نگارش قانون. تهران: مرکز پژوهش ‏های مجلس شورای ‏اسلامی.
  6. جعفری ‏لنگرودی، محمّدجعفر. (1388). الفارق: دائرة‏المعارف عمومی حقوق. جلد 2. چاپ 2. تهران: گنج دانش.
  7. جعفری‏ لنگرودی، محمّدجعفر. (1398). ترمینولوژی حقوق. چاپ 32. تهران: گنج دانش.
  8. حبیبی، حسن. (1374). «زبان حقوقی». نامۀ فرهنگستان. سال 1. شمارۀ 1. صص :37-13.
  9. حسینی ‏نیک، سیدعباس. (1399). قانون مدنی. چاپ 26. تهران: مجد.
  10. خسروی، محمّدرضا. (1384). آیین نگارش حقوقی. چاپ 1. تهران: نگاه.
  11. خسروی، محمّدرضا. (1388). نقد نگارشی آراء قضایی. چاپ 1. تهران: قوه قضائیه، مرکز مطبوعات و انتشارات.
  12. درویشی، جواد. (1389). «اشکالات وارده بر برخی از مواد قانون» .http://www.vekalatonline .
  13. دهخدا، علی ‏اکبر. (1377). لغت‏ نامه. چاپ 2. تهران: دانشگاه تهران.
  14. ذوالفقاری، حسن. (1387). راهنمای ویراستاری و درست‏نویسی. چاپ 2. تهران: علم.
  15. سمیعی(گیلانی)، احمد. (1382). نگارش و ویرایش. تهران: سمت.
  16. سمیعی(گیلانی)، احمد. (1387). نگارش و ویرایش. تهران: سمت.
  17. صالحی‏ راد، محمّد. (1388). آیین نگارش آراء قضائی. چاپ 1. تهران: مجد.
  18. غلامحسین ‏زاده، غلامحسین. (1386). راهنمای ویرایش. تهران: سمت.
  19. فقیری‏ هروی، عبدالواحد. (1391). توضیح‏ المسائل فقه حنفی (نکاح، طلاق، معاملات). جلد 2. تربت جام: شیخ ‏الاسلام احمد جام.
  20. قانون مدنی. (1399). چاپ 122. تدوین جهانگیر منصور. واحد پژوهش، تنقیح و تدوینِ قوانین. تهران: کتاب دیدآور.
  21. کاتوزیان، ناصر. (1390). مقدمۀ علم حقوق. چاپ‏ 79. تهران: شرکت سهامی انتشار.
  22. کیانوش، حسن. (1381). واژه‏ های برابر فرهنگستان ایران. تهران: سروش.
  23. معین، محمّد. (1381). فرهنگ فارسی. تهران: اَدِنا.
  24. نجفی، ابوالحسن. (1387). غلط ننویسیم (فرهنگ دشواری‏ های زبان فارسی). چاپ 14. تهران: نشر دانشگاهی.
  25. هاشمی، سیدمحمّد. (1372). «تهذیب قوانین و راه ‏هایی که باید پیمود». مجلس و پژوهش. شمارۀ 3. صص: 257-252.
  26. یاحقی، محمّدجعفر و محمّدمهدی ناصح. (1384). راهنمای‏ نگارش و ویرایش. مشهد: آستان ‏قدس ‏‏رضوی.
CAPTCHA Image