سازۀ آوایی زبان در اشعار سید حسن حسینی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیارگروه زبان و ادبیّات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار، گرمسار، ایران

2 استادیار گروه زبان و ادبیّات فارسی، مرکز تحقیقات زبان‌شناسی کاربردی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران

3 دانش آموختۀ دکتری زبان و ادبیّات فارسی، مرکز تحقیقات زبان‌شناسی کاربردی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران

10.22091/jls.2022.7184.1334

چکیده

سبک‌‌شناسی لایه‌‌ای از روش‌‌های نوین نقد ادبی است که به تجزیه و تحلیل متون ادبی در قالب لایه‌‌های پنج‌‌گانۀ زبانی می‌‌پردازد. مقالۀ حاضر بر اساس روش توصیفی- تحلیلی به بررسی لایۀ آوایی زبان در سروده‌‌های «سید حسن حسینی» همت گمارده و چهار گزارۀ تشکیل‌‌دهندۀ سازۀ آوایی زبان شعر (موسیقی بیرونی، کناری، درونی و معنوی) را در سروده‌‌های این شاعر معاصر ادب فارسی تطبیق و شرح داده است. یافته‌‌های تحقیق نشان از آن دارد که امکانات آوایی زبان در آثار حسینی فراتر از تلوین و التذاذ موسیقیایی در چارچوب موسیقی بیرونی شعر بروز یافته است؛ به طوری که پرداختن به رئالیسم اجتماعی از تحلیل و بررسی سازۀ آوایی در قالب موسیقی کناری آشکار می‌‌شود. حسینی با کاربست سازۀ آوایی و ترکیب شاخص‌‌های آن با یکدیگر به نقد درونی جامعۀ خویش پرداخته است. موسیقی معنوی امکان تصویر آفرینی هرچه دقیق‌‌تر را برای این شاعر معاصر فراهم آورده و وی توانسته است از رهگذر این لایۀ سبک‌‌شناسی نوین، تصاویر متحرّک شعری را به مخاطب ارائه دهد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Phonetic Structure of Language in the Poetry of Seyyed Hasan Hoseini

نویسندگان [English]

  • Masoumeh sadeghi 1
  • Shahin ojaq Alizad 2
  • zahra ghanbaralibaghni 3
1 Assistant professor of Persian Language and Literature, Islamic Azad University, Garmsar Branch, Garmsar, Iran
2 Assistant Professor Persian language and literature, Applied Linguistics Research Center, Islamic Azad University, Roudehen Branch, Roudehen, Iran.
3 PhD in Persian language and literature, Applied Linguistics Research Center, Islamic Azad University, Roudehen Branch, Roudehen, Iran.
چکیده [English]

Layered stylistics is identified as of one of the modern approaches in literary criticism analyzing the literal texts based on the five linguistic layers. The present article is based on analytical-descriptive method in order to identify and compare the phonetic layer of the language in the poems of Seyyed Hasan Hoseini. This research has also illustrated phonetic components in the poems including external and internal sides, as well as the semantic music. The findings of this study suggest that phonetic features of the poems have been realized far beyond pleasure and coloring in the function of their external music. In fact, the poets concern with the social realism is discovered by analyzing the phonetic structure in the form of external music. Using phonetic structure and mixing its various features, Hoseini has set to critique his society. The semantic music has helped the poet to create accurate images. As a result, this layer of stylistics has provided the audience with moving, poetic images.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Stylistics
  • Phonetic layer
  • The music of the poem
  • Seyyed Hasan Hoseini
  • Contemperary poetry

مراجع

  1. اسلامی، مهدی و سینا ذوالفقاری. (1399). «تحلیل سبک‌شناسی هم‌صدا با حلق اسماعیل سیدحسن حسینی». ششمین همایش ملّی پژوهش‌‌های نوین در حوزۀ زبان و ادبیّات ایران. تهران.
  2. انوشه، حسن. (1376). فرهنگ نامۀ ادب فارسی. چاپ اول. تهران: سازمان چاپ و انتشارات.
  3. جلالی، مریم. (1390). «آهنگ تکرار در شعر کودک فارسی و عربی». کتاب ماه کودک و نوجوان. شمارۀ 171. صص: 78-71.
  4. حسینی، سیدحسن. (1388 الف). از شرابه‌های‌ روسری مادرم. چاپ دوم. تهران: انجمن شاعران ایران.
  5. حسینی، سیدحسن. (1388 ب). سفرنامۀ گردباد. چاپ دوم. تهران: انجمن شاعران ایران.
  6. حسینی، سیدحسن. (1391 الف). گنجشک و جبرئیل. چاپ نهم. تهران: افق. حسینی، سیدحسن. (1391 ب). نوش‌داروی طرح ژنریک. چاپ هشتم. تهران: سورۀ مهر.
  7. حسینی، سیدحسن. (1391 ج). هم‌صدا با حلق اسماعیل. چاپ ششم. تهران: حوزۀ هنری.
  8. حسینی، سیدحسن. (1393). در ملکوت سکوت. چاپ دوم. تهران: انجمن شاعران ایران.
  9. درپر، مریم. (1393). «سبک‌شناسی لایه‌ای: توصیف و تبیین بافت‌‌مند سبک ‌نامۀ شمارۀ 1 غزالی در دو لایۀ واژگان و بلاغت». ادب پژوهی. شمارۀ 27. صص: 136-115.
  10. ذوالفقاری، حسن. (1386). سرّ دلبران. تهران: مازیار.
  11. رحیمی، امین و دیگران. (1392). «بررسی نقاط قوت و ضعف شعر سیدحسن حسینی از نظر تصویر زبان و مضمون در مجموعۀ هم‌صدا با حلق اسماعیل». سبک‌شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب). دورۀ 6. شمارۀ 3 (پیاپی 21). صص: 226- 209.
  12. زرین‌کوب، عبدالحسین. (1379). شعر بی‌دروغ شعر بی‌نقاب. چاپ هشتم. تهران: علمی. شاه‌حسینی، ناصرالدین. (1368). شناخت شعر. چاپ پنجم. تهران: هما.
  13. شفیعی‌کدکنی، محمّدرضا. (1354). «انواع ادبی و شعر فارسی». مجلۀ خرد و کوشش دانشگاه شیراز. دفتر دوم و سوم. صص: 119- 96.
  14. شفیعی‌کدکنی، محمّدرضا. (1373). موسیقی شعر. چاپ چهارم. تهران: آگاه.
  15. شمیسا، سیروس. (1381). نگاهی تازه به بدیع. چاپ نخست از ویرایش سوم. تهران: میترا.
  16. شمیسا، سیروس. (1388). کلیات سبک‌شناسی. چاپ سوم. تهران: میترا.
  17. صادقی، معصومه. (1397). «سبک‌شناسی لایۀ واژگانی سروده‌‌های پایداری سید حسن حسینی». فصلنامۀ مطالعات دفاع مقدّس. دورۀ 4. شمارۀ 2 (پیاپی 14). صص: 112- 87.
  18. صرفی، محمّدرضا و مژگان ونارجی. (1394). «سبک‌شناسی لایه‌ای اشعار انقلابی و مذهبی طاهره صفارزاده (لایۀ آوایی و واژگانی)». ادبیّات پایداری. شمارۀ 12. صص: 194- 169.
  19. عباسی، محمود و معصومه ملا ‌‌الهی. (1390). «موسیقی بیرونی اشعار نظیری نیشابوری». فصلنامۀ مطالعات شبه قارۀ دانشگاه سیستان و بلوچستان. شمارۀ نهم. صص: 128-105.
  20. علوی‌مقدّم، محمّد و رضا اشرف‌زاده. (1381). معانی و بیان. چاپ سوم. تهران: سمت.
  21. غلامرضایی، محمّد. (1391). سبک‌شناسی پارسی از رودکی تا شاملو. چاپ چهارم. تهران: جامی.
  22. فتوحی، محمود. (1391). سبک‌شناسی نظریه‌ها، رویکردها و روش‌ها. چاپ سوم. تهران: سخن.
  23. کزازی، جلال‌الدین. (1389). زیباشناسی سخن پارسی. جلد 3. چاپ هفتم. تهران: مرکز.
  24. ناتل خانلری، پرویز. (1337). وزن شعر. تهران: دانشگاه تهران. همایی، جلال‌الدین. (1375). فنون بلاغت و صناعات ادبی. چاپ دوازدهم. تهران: هما.
  25. وحیدیان‌‌کامیار، تقی. (1385). وزن و قافیۀ شعر فارسی. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.

Gardner, D. & Davies, M. (2007). Pointing out frequent phrasal verbs: A corpus-based analysis. TESOL Quarterly. 41(2). Pp. 339-359.

Johnson, D. & Nycz, J. (2015). Partial Mergers and Near- Distinctions: Stylistic Layering in Dialect Acquisition. “University of Pennsylvania Working Papers in Linguistics”. Pp. 107- 117.

Lebove, W. Yaeger; M. & Steiner, R. (1972). A Quantitative Study of Sound Change in Progress.U.S. Regional Surveye.

Leech, G.N. (1981). A linguistic Guide to English poetry. 3rdEdition. London.

Moon, R. (1997). Vocabulary connections: Multi-word items in English. In N. Schmitt & McCarthy (Eds.), Vocabulary: Description, acquisition and pedagogy (pp. 40-63). Cambridge: Cambridge University Press.

ارسال نظر در مورد این مقاله
CAPTCHA Image
پژوهش های دستوری و بلاغی
دوره 11، شماره 20
اسفند 1400
صفحه 93-122

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار