نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• مریم رحمانی ¹
• محمد فولادی ²

¹ دانش‌آموختۀ دکتری زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه قم

² دانشیار زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه قم

چکیده

در قرن 20 ساختارگرایان به پیروی از پراپ، درصدد ارائة الگوی کلّی در ساخت انواع روایت برآمدند. در همین زمینه، آ.ژ.گریماس، مشهورترین نظریّه‌پرداز روایت، از دامنة محدود مطالعات پراپ فراتر رفت و با ارائة الگوی کُنشی و زنجیره‌های روایتی خود، تلاش کرد تا به دستور کلّی زبان روایت دست یابد و هر روایت را با ساختار روایی خاص تجزیه و تحلیل کند. او الگوی کنشی خود را به‌گونه‌ای طرّاحی کرد که با تمام روایت‌ها قابل تطبیق باشد. بر همین اساس، در این پژوهش سعی بر آن است تا ساختار روایتی داستان «گنبد صندلی»، به عنوان نمونه‌ای از منظومه‌های غنایی عاشقانه، بر مبنای نظریّة گریماس مطالعه گردد. این داستان، ششمین داستان از هفت‌‌پیکر است و راوی آن، بانوی چین در اقلیم ششم است و ساختار طرح اصلی روایت با تغییر وضعیّت‌ها بر اساس تقابل‌های دوگانه و زنجیره‌های روایی و همچنین الگوی کُنشی روایت تحلیل و بررسی می‌‌شود. پس از تجزیه و تحلیل متن بر مبنای الگوی گریماس، روشن شد که هیچ بخش از حکایت در پیشبرد جریان روایت بی‌تأثیر نیست و در آن داستان با وضعیت متعادل آغازین (آغاز سفر)، با درخواست آب خیر از شر، به وضعیتی نامتعادل (کور شدن خیر) مبدّل می‌‌شود تا اینکه این وضعیت با تأثیر نیروی یاری‌دهنده‌ دختر کُرد و چوپان، سیر صعودی خود را به‌سوی تعادل پایانی (ازدواج با دختر کُرد، ازدواج با دختر شاه و وزیر و نشستن خیر بر مسند پادشاهی) به پایان می‌‌رسد.

کلیدواژه‌ها

• گریماس
• کنشگری
• پیرفت
• ساختار روایی
• گنبد صندلی
• نظامی گنجوی

20.1001.1.24764175.1399.10.17.3.1

عنوان مقاله [English]

Investigating in the Story of Ganjavi's "Sandali Dome" Based on Grimas' Structuralist Theory

نویسندگان [English]

• maryam rahmani ¹
• mohammad fouladi ²

¹ Graduate of Persian Language and Literature, University of Qom

² Associate Professor of Persian Language and Literature, University of Qom

چکیده [English]

Following Prop, structuralists attempted to present an overall model in creating different narrative in the 20^th century. In this field, A. J. Greimas—the most popular narrative theorist—went beyond the limited studies of Prop, and presented his action model and his narrative chains. By doing so, he attempted to reach to the general principles of the narratives language and to analyze each narrative based on a specific narrative structure. He created his action model in a way that it can be adaptable which other narratives. Therefore, the aim of the present research is to study the narrative structure of Sandali dome story, as a sample of the amatory and lyrical poems based on Greimas theoryso This is the sixth story of the week and its narrator is the Lady of China in the sixth climate. we can analyze the structure of the original Plot using changes in statuses according to two-fold reciprocities, the narrative chains, and the action model of narratives.after analyzing the context, we concluded that Greimas's action model in analyzing the narrative of lyric poems of It is the change of situations based on the dual confrontation and the change of the process of action from one character to another, in which the story goes from an initial balanced state (beginning of the journey) to an unbalanced state by asking for Keir water from Shar. ) This situation changes until the Kurdish girl helps the shepherd and the shepherd completes his ascent towards the final balance (marrying a Kurdish girl, marrying a king and a minister, and sitting on the throne of Keir).

کلیدواژه‌ها [English]

• Greimas. the Structure of plot. Action model .lyrical poem. Sandali dome