عنصر تشبیه و پیوند آن با جهان بینی و درون‌مایۀ مقتل سرالأسرار فی مصیبۀ أبی الأئمۀ الأطهار (ع)

نوع مقاله : بلاغی

نویسندگان

1 گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

2 پژوهشگر پسادکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

10.22091/jls.2024.11205.1629

چکیده

مقتل‌نویسی از گونه‌های تاریخی روایت و در شمار شاخه‌های تاریخ‌نگاری است. از آنجا که رویداد تاریخی عاشورا، تأثیرات اجتماعی، اعتقادی و سیاسی بسیاری داشته‌است، روایت تاریخی آن نیز با علوم مختلف از جمله ادبیات پیوند می‌خورد. تشبیه، از موضوعات اصلی علم بیان است که با بازتاب اندیشه و احساس در آثار مختلف، زمینۀ این پیوند را فراهم ساخته است. مقتل «سرالأسرار فی مصیبۀ أبی الأئمۀ الأطهار (ع)» از مقتل‌های تاریخی برجستۀ معاصر، اثر جلیلی کرمانشاهی است که تا کنون مورد غفلت پژوهشگران واقع شده‌است. این پژوهش بررسی کرده تشبیهات با چه ساختار و هدفی در مقتل سرالأسرار ظهور یافته‌اند. ارکان تشبیه در انتقال فضا و درون‌مایۀ مقتل چه نقشی دارند و چگونه جهان‌بینی نویسنده را منعکس کرده‌اند. پژوهش حاضر برآن بوده است تا به شیوۀ توصیفی- تحلیلی ارتباط عنصر تصویری تشبیه را با درون‌مایۀ مقتل سرالأسرار بررسی کند. نگارندگان ابتدا ساختار تشبیهات، بسامد گونه‌های آن را استخراج، تشبیه را به اعتبار طرفین بررسی و سپس ارتباط این عنصر را با درون‌مایۀ مقتل مذکور تبیین کرده‌اند تا از طریق ساختمان تشبیه، پیوند جهان‌بینی نویسنده با درون‌مایۀ اثر روشن شود. یافته‌های پژوهش نشان داده‌اند که میان مقتل سرالأسرار با عنصر تشبیه پیوند معنایی حاکم است و اغلب تشبیهات با هدف روشن‌سازی، بیان اندیشه و احساس نویسنده ایجاد شده‌اند تا آفرینش تشبیهات ادبی و هنری. بررسی انواع شگردهای تشبیه، وجه‌شبه و عناصر تشبیه‌ساز سهم عمده‌ای در تبیین فضا و درون‌مایۀ این روایت تاریخی دارد و از سویی معرّف اندیشه‌ها و جهان‌بینی‌های نویسنده هم هست‌ که اغلب با جلوه‌های حماسی، غنایی، اعتقادی و عرفانی نمایان می‌شوند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The element of simile and its connection with the worldview and theme of the murder of the "Serr Al Asrar fi Mosibat e-Abi Al Aeimate Al Athaar"

نویسندگان [English]

  • Mohammad Ibrahim Maalmir 1
  • sahar yousefi 2
1 Department of Persian Language and Literature, Faculty of Literature and Humanities, Razi University, Kermanshah, Iran.
2 Researcher in postdoctoral course in Persian language and literature, Razi University, Kermanshah, Iran.
چکیده [English]

Maqtals are historical narratives under historiography. As Ashura has had many social, religious and political implications ever since its happening, its historical narrative has also been reflected in humanities and social sciences, including literature. Simile is one of the main topics in rhetoric that provides the basis for this connection by reflecting thought and feeling in various literary works. Serr Al-Asrar fi Mosibat e-Abi Al-Aeimete Al-Athaar, as a remarkable contemporary maqtal, by Jalili Kermanshahi is less known in this regard that deserves more attention. The research questions include: what kinds of structures and objectives do the similes in the book serve? What is the role of the elements of simile in conveying the space and themes of the book and how have they reflected the author's worldview? The present study tries to investigate the relationship between similes and the themes of this book through a descriptive-analytical method. The authors first extract the structure, frequency and types of similes of the book and examine them to explain the connection of the similes with the author's themes and worldview. The findings show that most of the similes in the book serve to clarify and express the author's thoughts and feelings than aesthetic and rhetorical functions. Examining the types of similes, grounds of simile and associated issues has a major role in explaining the space and theme of this historical narrative and introducing the author's thoughts and worldviews which are often reflected through epic, lyrical, doctrinal and mystical manifestations.

کلیدواژه‌ها [English]

  • simile
  • tenor
  • vehicle
  • worldview
  • Serr Al-Asrar fi Mosibat e-Abi Al-Aeimate Al-Athaar
CAPTCHA Image