بررسی دستوری‌شدگی قیود تشدید در زبان فارسی

نوع مقاله : دستوری

نویسنده

استادیار گروه آموزش زبان انگلیسی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران

10.22091/jls.2024.11136.1622

چکیده

قید تشدید، جزئی زبانی است که با استفاده از آن درجه، شدت و یا مقدار عناصر دیگر زبانی مثل افعال، صفات و قیود مشخص ‌می‌شود. دستوری‌شدگی نیز فرآیندی است که طی آن اجزای واژگانی به صورت امکانات دستوری درمی‌آیند و یا عناصر دستوری، دستوری‌تر می‌شوند. معمولاً مسیر دستوری‌شدگی اجزای دستوری مختلف تفاوت‌هایی با یکدیگر دارد و منابع واژگانی اولیه آنها نیز متفاوت است. این امر در مورد قیود تشدید نیز صادق است. زبان‌شناسان بر اساس تحقیقات بر روی زبان‌های مختلف، منابع واژگانی معینی برای قیود تشدید مشخص کرده‌اند. هدف پژوهش حاضر توصیف مشخصه‌های ممیز، شناسایی و بررسی شیوۀ تکوین این نوع قیود از منظر دستوری‌شدگی در زبان فارسی است. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی و مبنای اصلی این تحقیق، پیکره‌ای است که از پنجاه تارنمای فارسی زبان کشور ایران تشکیل شده است. پژوهش حاضر در صدد است به این سؤال پاسخ دهد که منابع معنایی قیود تشدید در زبان فارسی چه منابعی هستند و آیا این قیود تشدید از رهگذر دستوری‌شدگی وارد زبان فارسی می‌شوند؟ در این تحقیق علاوه بر مشخص نمودن مسیر دستوری‌شدگی قیود تشدید به منابع واژگانی قیود تشدید فارسی توجه خاصی شده است. شواهد موجود مبین آن است که منابع اصلی واژگانی قیود تشدید در زبان فارسی ناظر بر مفاهیمی چون: «وسعت»، «بزرگی» و یا «فراوانی» (کمیت) هستند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Grammaticalization of Intensifiers in Persian language

نویسنده [English]

  • Mohammadreza Tusi Nasrabadi
Assistant Professor, Department of English Language Teaching, Farhangian University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

This study investigates the grammaticalization of intensifiers in the Persian language. The research employs a descriptive-analytical methodology, drawing on a corpus of fifty Persian-language websites from Iran. The primary objectives are to: a) identify the distinctive characteristics of Persian intensifiers; b) trace the process of grammaticalization of these intensifiers; c) determine the semantic sources that contribute to their development. The study seeks to answer the following research questions: What are the primary semantic sources of intensifiers in Persian? Do Persian intensifiers primarily enter the language through grammaticalization? What are the specific pathways of grammaticalization for these intensifiers? Preliminary findings suggest that Persian intensifiers often originate from lexical items related to “extent”, “greatness”, or “abundance”. However, a more in-depth analysis is necessary to fully understand the grammaticalization process and the various semantic sources involved. This research contributes to the broader field of linguistic inquiry by shedding light on the evolution of intensifiers in a specific language context. By examining the grammaticalization of intensifiers in Persian, we can gain valuable insights into the dynamic nature of language change and the interplay between lexical and grammatical structures.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Adverb
  • Intensifier
  • Grammaticalization
  • Persian language
  • Grammar

مراجع

  1. خیامپور، عبدالرسول. (1333). دستور زبان فارسی. تهران: کتابفروشی تهران.
  2. داوری، شادی؛ گیونشویلی، هلن. (1392). «تثبیت ترتیب کلمه در زبان فارسی: معیار دستوری‌شدگی». مجموعه مقالات هم اندیشی زبان‌های ایرانی. ویراسته مهرداد نغزگوی کهن. تهران: انتشارات نویسه. صص: 43-63.
  3. دهخدا، علی‌اکبر. (1345). لغت‌نامه دهخدا. تهران: دانشگاه تهران.
  4. شریعت، محمّدجواد. (1370). دستور زبان فارسی. تهران: اساطیر.
  5. شفایی، احمد. (1363). مبانی علمی دستور زبان فارسی. تهران: نوین.
  6. صادقی، علی‌اشرف؛ ارژنگ، غلامرضا. (1357). دستور زبان فارسی. کتاب درسی رشته فرهنگ و ادب. تهران: وزارت آموزش و پرورش.
  7. قریب، عبدالعظیم و همکاران. (1319). دستور زبان فارسی (پنج استاد). تهران: علمی.
  8. نغزگوی‌کهن، مهرداد. (1387). «چگونگی شناسایی موارد دستوری‌شدگی». پژوهش‌های زبان و ادبیات تطبیقی. شمارة 2. صص: 165-149.
  9. نغزگوی‌کهن، مهرداد. (1390). «دستوری‌شدگی افعال حرکتی در زبان فارسی». مجموعه مقالات ششمین همایش بین‌المللی انجمن زبان و ادب فارسی. به کوشش قدسیه رضوانیان. تهران: خانه کتاب. صص: 653-648.
  10. Bolinger, D. (1972). Degree Words. The Hague and Paris: Mouton.
  11. Fries, C. (1940). American English Grammar. New York: Appleton Century Crofts.
  12. Heine, B & T. Kuteva. (2008). “World lexicon of grammaticalization.” Cambridge: Cambridge University Press.
  13. Hopper, P. J. & E.C. Traugott. (2003). Grammaticalization .Second Edition. Cambridge: Cambridge University Press.
  14. Lorenz, G. (2002). “Really worthwhile or not really significant?: a corpus-based approach to delexicalization and grammaticalization of intensifiers in Modern English”. In New reflections on grammaticalization, I. Wisher , G. Diewald (eds.), 143-161, Amsterdam: John Benjamin.
  15. Méndez-Naya, B. (2003). “On Intensifiers and Grammaticalization: The Case of Swiþe”. English Studies 84/4: 372-391.
  16. Méndez-Naya, B. (2012) “Special issue on English intensifiers”. English Language and Linguistics 12: 213–219. Cambridge: Cambridge University Press.
  17. Paradis, C. (2008). “Configurations, construal and change: Expressions of degree.” English Language and Linguistics 12.2 317–343. Cambridge: Cambridge University Press.
  18. Partington, A. (1982). “Corpus Evidence of Language Change: The Case of Intensifiers.” Eds. Mona Baker, Gill Francis, and Elena Tognini-Bonelli. Text and Technology: in Honor of John Sinclair. Amsterdam: Benjamins, 1993. 177-192.
  19. Poonlarp, T & Luksaneeyanawin, S.(2011). "The Semantic Domains of Intensification: A Cross-Language Perspective". The 23ed Annual Meeting of the Southest Asian Linguistics Society . May 20-31.
  20. Quirk, R & et al. (1985). A comprehensive Grammar of the English Language. London: Longman, 1985.
  21. SkjœrvǾ, P.O. (2009). “Middle West Iranian”. In: The Iranian Languages, Gernot Windfuhr (Ed): Routledge.
  22. Spitzbardt, H. (1965).” Adverbs of Degree and Their Semantic Fields. PhilologicaPragensia. 349-359.
  23. Stoffel, C. (1901). Intensifiers and Downtoners. Heidelberg: Carl Winter.
  24. Tagliamonte, S. (2008) . “So Different and Pretty Cool! Recycling Intensifiers in Toronto, Canada”,English Language and Linguistics 12.2: 361-394.
  25. Wischer, I. (2006). “Grammaticalization”. Encyclopedia of language and linguistics. Keith Brown(ed) 2nd edn. Elsevier.
  26. Wittouck, H. (2010). A Corpus-Based Study on the Rise and Grammaticalisation of Intensifiers in British and American English. Master dissertation for the degree Master in English. Gent University.
ارسال نظر در مورد این مقاله
CAPTCHA Image
پژوهش های دستوری و بلاغی
دوره 14، شماره 25
بهار و تابستان
تیر 1403
صفحه 19-33

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار