بررسی و تحلیل ویژگی‌های خاص دستوری و نگارشی در تفسیر سورآبادی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکترای زبان و ادبیّات فارسی، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران

2 کارشناس ارشد زبان و ادبیّات فارسی، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران

3 دانشیار گروه زبان و ادبیّات فارسی، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران

10.22091/jls.2021.6841.1325

چکیده

تفسیر سورآبادی یکی از کهن‌ترین تفسیرهای قرآن به زبان فارسی است که علاوه بر ارزش فکری و محتوایی، از حیث مطالعات زبان‌شناسانه به ویژه دستور تاریخی اهمیّت ویژه‌ای دارد. هرچند سورآبادی از زبان فارسی رایج قرن پنجم استفاده کرده، ولی کاربرد واژگان و شیوة به کارگیری آنها در جمله، نثر او را تا حدّی متمایز از دیگر آثار این قرن کرده است. روش اصلی این تحقیق توصیفی و تحلیلی است و مسألة اصلی تحقیق این است که ویژگی‌های نادرِ دستوری تفسیر سورآبادی چیست. در پایان، این نتایج به دست آمده که وجود مختصات سبکی و کاربردهای مختلف نحوی و صرفی نادر و نیز شیوه نگارش مؤلف، این اثر ارزشمند را درخور توجّه و تحقیق کرده است. پاره‌ای از نکات و نمونه‌های به کار رفته مانند: کاربرد قیدها، صفات و نمونه‌های نادر دستوری فقط خاص این تفسیر است؛ مانند کاربرد «ی» نکره با ضمیر مبهم «هر» و نیز کاربرد «برخورداری» با امور منفی که تاکنون کسی به آن اشاره‌ای نکرده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluation and Analysis of Special Syntactical and Writing Features of Soorabadi Interpretation

نویسندگان [English]

  • Mohammad Mostafa Resalatpanahi 1
  • Habib Mottaghi 2
  • Reza Shajari 3
1 PhD in Persian Language and Literatur, University of Kashan, Kashan, Iran
2 Graduate of Persian Language and Literature, University of Kashan, Kashan, Iran
3 Associate Professor of Persian Language and Literature, University of Kashan, Kashan, Iran
چکیده [English]

Soorabadi Interpretation is one of the most ancient Farsi versions of Qoran which is, next to its intellectual and content value, of high linguistic and historical importance.  Although Soorabadi has used the prevalent Persian language of 5th century, the usage of words and their choice of selection has made his interpretation different from others of his era. The main method of this research is descriptive and analytical. The main question of the research is what the rare grammatical features of Soorabadi interpretation are. These are the findings of the research:  the existence of stylistic coordinates and various aPplications of rare syntax and morphology as well as the author's writing style have made this valuable work worthy of attention and research. Some of the exemplary features of the work such as the use of adverbs, adjectives and rare grammatical examples, are only specific to this interpretation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Soorabadi Interpretation
  • Nishaboori Atigh Aboobakr
  • Syntactical and writing Analysis

مراجع

قرآن کریم.
ابوالمعالی نصرالله منشی.(1388). کلیله و دمنه. تصحیح و توضیح مجتبی مینوی. تهران: ثالث.
احمدی‌گیوی، حسن و حسن انوری.(1370). دستور زبان فارسی. تهران: فاطمی.
بهار، محمّدتقی.(1357). سبک شناسی. 3 جلد. تهران: امیرکبیر.
بیهقی، ابوالفضل.(1371). تاریخ بیهقی. تهران: علمی.
پورپیرار، ناصر.(1385). «خرافه‌پردازی در تفسیر سورآبادی». مجلة نقد کتاب. شمارۀ 40. صص: 152-123.
جزائری، سید نعمت‌الله بن عبدالله.(1292). زهر الربیع. بمبئی: مطبع محمّدی.
رواقی، علی و مریم میرشمسی.(1381). ذیل فرهنگ‌های فارسی. تهران: هرمس.
سلیمانی، صدیقه و یوسف عالی عباس‌آباد.(1395). بررسی جنبه‌های مختلف بلاغی و زبانی تفسیر سورآبادی. تهران: سینانگار.
سنایی‌غزنوی، مجدود بن آدم.(1389). در اقلیم روشنایی (تفسیر چند غزل از حکیم سنایی غزنوی). محمّدرضا شفیعی‌کدکنی. چاپ ششم. تهران: آگه.
سورآبادی، ابوبکر عتیق.(1381). تفسیر سورآبادی. تهران: فرهنگ نشر نو.
شفیعی‌کدکنی، محمّدرضا.(1392). «نوعی ساختار مبالغه در زبان فارسی کهن». مجلّة بخارا. سال پانزدهم. شمارة 97. صص: 14-5.
صادقی، علی‌اشرف.(1380). مسائل تاریخی زبان فارسی. تهران: سخن.
عطار نیشابوری، محمّد.(1386). مختارنامه. تصحیح و مقدّمه محمّدرضا شفیعی‌کدکنی. چاپ سوم. تهران: سخن.
ماهیار نوّابی، یحیی.(1379). «بررسی فعل است در فارسی و پهلوی». مجلة دانشکدة ادبیات دانشگاه فردوسی مشهد. شمارة 129-128. صص: 31-23.
مرشدی، سیاوش.(1396). بررسی ویژگی‌های سبکی تفسیر سورآبادی. تهران: فرجامین.
منوچهری دامغانی، احمد بن قوص.(1338). دیوان (با حواشی و تعلیقات و تراجم). به‌کوشش محمّد دبیرسیاقی. چاپ دوم. تهران: زوار.
منور، محمّد.(1381). اسرارالتوحید. مقدمه، تصحیح و تعلیقات محمّدرضا شفیعی‌کدکنی. چاپ پنجم. تهران: آگاه.
مهدوی، یحیی.(1370). قصص قرآن مجید. تهران: خوارزمی.
ناتل‌خانلری، پرویز.(1374). تاریخ زبان فارسی. جلد 3. تهران: سیمرغ.
نجف‌آبادی، بتول.(1389). «بررسی ساخت فعل در تفسیر سورآبادی». پایان‌نامة دورة کارشناسی ارشد. به راهنمایی محرم رضایتی کیشه‌خاله و محمّدعلی خزانه‌دارلو. گیلان: دانشگاه گیلان.
نجفی، ابوالحسن.(1371). غلط ننویسیم. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
یاسری، حسین و محرم رضایتی کیشه‌خاله.(1395). «بررسی تطبیقی افعال جعلی در شاهنامه و تفسیر سورآبادی». مجموعه مقالات یازدهمین همایش انجمن ترویج زبان و ادب فارسی. دانشگاه گیلان. جلد 3. صص: 1609-1581.
ارسال نظر در مورد این مقاله
CAPTCHA Image

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار