تحلیل زبان تصویر در غزل رمانتیک حسین منزوی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری زبان و ادبیّات فارسی، دانشگاه مرکزی اراک، اراک، ایران

2 استاد زبان و ادبیّات فارسی، دانشگاه مرکزی اراک، اراک، ایران

3 استادیار زبان و ادبیّات فارسی، دانشگاه مرکزی اراک، اراک، ایران

10.22091/jls.2020.6184.1276

چکیده

    اهمیّت زبان و زیبایی از دیرزمان در ادبیّات مطرح بوده و این امر در مکتب‌های ادبی نیز نمود پیدا کرده‌است. برخلاف نظر علمای بلاغت سنّتی که معتقد بودند تصویرپردازی تنها از طریق صورخیال صورت می پذیرد، تصاویر خیال‌انگیز بسیاری وجود دارند که عاری از هرگونه صورت خیالی هستند و در انتقال احساس و عاطفۀ شاعر بسیار خوب عمل می‌کنند. آفرینش تصویر بدون صورخیال، خود از شیوه‌های خیال‌انگیزی و تصویر آفرینی است. مسألۀ اساسی این مقاله بررسی ویژگی‌های مکتب ادبی رمانتیسم در شعر منزوی و تحلیل و تبیین تصاویر مبتنی بر خیال و واقعیّت در مؤلفه‌های مکتبی اثر است. رمانتیسم نهضتی اجتماعی، سیاسی و فرهنگی است که در قرن نوزدهم و با در هم شکستن قید و بندهای کلاسیک در اروپا شکل گرفت و شرایط اجتماعی ظهور آن در اواخر عصر مشروطه در ایران فراهم آمد. حسین منزوی از شاعران نوآور و توانای معاصر است که اصول مکتب رمانتیسم و احساسات فردی در بسیاری از اشعار وی به خوبی نمایان است. در مقالۀ حاضر به شیوۀ توصیفی– تحلیلی، در دو محورِ تصاویر حقیقی و تصاویر خیالی به تحلیل مؤلفه‌های شاخص مکتب رمانتیسم از جمله: انعکاس فردیّت شاعر در تصویر، اندوه و تأثیر آن بر تصاویر شعری شاعر، سایه‌واری تصویر و... در غزل‌های منزوی پرداخته‌ایم. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد بسیاری از سروده‌های منزوی حاصل احساس رمانتیک گونۀ وی است. «انعکاس فردیّت شاعر در تصویر» مؤلفۀ مکتبی غالب غزل‌های منزوی است و دیگر اصول این مکتب در ارتباط با این مؤلفه با بسامدی متفاوت شکل گرفته‌اند. در حوزۀ زبان، تصاویر حقیقی با بسامدی بسیار کم‌تر از تصاویر مجازی نمود دارند. تکنیک‌های بیانی دستوری از جمله صفت، جملات صله، فعل و قید غالباً در بافت کلام تصاویری مجازی و خیالی ایجاد کرده‌اند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The language of Image in Hossein Monzavi’s Romantic Ghazals

نویسندگان [English]

  • zahra Taleblou 1
  • Mohsen zolfaghary 2
  • hojjat omidali 3
  • zahra rajabi 3
1 PhD student of Persian language and literature, Arak Central University, Arak, Iran
2 Professor of Persian Language and Literature, Arak Central University, Arak, Iran
3 Professor of Persian Language and Literature, Arak Central University, Arak, Iran
چکیده [English]

The importance of language and beauty has been discussed in literature for a long time and has also been reflected in literary schools. Contrary to traditional rhetoric, which believed illustration was done only through imagery, there are many imaginative images that are free from any image and work very well in conveying the feelings and emotions of the poet. Creating an image without imagery is one of the imaginative ways of creativity. The main issue of this article is to study the characteristics of Romanticism in Monzavi’s poetry and to analyze and explain reality- and fancy-based images according to the Romantic components of the poems. Romanticism is a social, political and cultural movement formed in the nineteenth century breaking the traditional barriers in Europe. The social conditions for its emergence were provided at the end of the Constitutional era in Iran. Hussein Monzavi is one of the most innovative and talented contemporary poets, whose poems reflect personal feelings and many principles of Romanticism. Using descriptive-analytical method, the present article, , in the two axes of real images and imaginary images, analyzes the prominent features of Romanticism.We have dealt with the reflection of the poet's personality in the images, grief and its effect on the poetic images, and ambiguity of  the images, etc. Research findings suggest that several of Monzavi’s poems are the result of his romantic feeling . "Reflection of the poet's individuality in the image" is the dominant Romantic feature of Monzavi’s poetry, while other features of the school occur with different frequency in his poems. In the field of language, real images appear much less frequently than figurative images. Grammatical techniques for expression such as adjectives, sentences of peace, verbs and adverb have often created figurative and imaginative images in the context of speech.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Hossein Monzavi
  • Image
  • Romanticism
  • Components of Romanticism
جعفری، مسعود.(1378). سیر رمانتیسم در اروپا. چاپ اول. تهران: مرکز. 
زرقانی، سید مهدی.(1383). چشم انداز شعر معاصر ایران. چاپ اوّل. تهران: نشر ثالث با همکاری انتشارات دبیرخانۀ شورای گسترش زبان و ادبیّات فارسی.
سیدحسینی، رضا.(1395). مکتب‌های ادبی. جلد اوّل. چاپ بیستم. تهران: نگاه.
شعبانیان، علیرضا. (1394). «تأمّلی در ساختارهای شعر فارسی». فصلنامۀ زیبایی‌شناسی ادبی. شمارۀ 23. صص: 93-65.
شفیعی‌کدکنی، محمّدرضا.(1380). ادوار شعر فارسی. چاپ اوّل. تهران: سخن.
ـــــــــــــــــــــــــــــ .(1388). صورخیال.چاپ سیزدهم. تهران: آگاه.
فتوحی، محمود.(1395). بلاغت تصویر. چاپ چهارم. تهران: سخن.
ـــــــــــــــــــــ .(1381). «تصویر خیال». نشریۀ دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی. شمارۀ 185.صص 133-103.
مدی، ارژنگ.(1371). عشق در ادب فارسی از آغاز تا قرن ششم. تهران: مؤسسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
منزوی، حسین.(1398). حنجرۀ  زخمی تغزّل. چاپ پنجم. تهران: انتشارات آفرینش با همکاری انتشارات نگاه.                                 
ــــــــــــــــــ . (1398) از شوکران و شکر. چاپ پنجم.  تهران: انتشارات آفرینش با همکاری انتشارات نگاه.
ــــــــــــــــــ.  (1398) همچنان از عشق. چاپ پنجم. تهران: انتشارات آفرینش با همکاری انتشارات نگاه.
ـــــــــــــــــــ. (1398). تیغ و ترمه و تغزّل. چاپ پنجم. تهران: انتشارات آفرینش با همکاری انتشارات نگاه.
ـــــــــــــــــــ.. (1398). یک قصّه بیش نیست. چاپ پنجم. تهران: انتشارات آفرینش با همکاری انتشارات نگاه.
ـــــــــــــــــــ. (1398)  همواره عشق بی‌خبر از راه می‌رسد. چاپ پنجم. تهران: انتشارات آفرینش با همکاری انتشارات نگاه.
میر‌صادقی، جمال و میمنت میرصادقی.(1395). واژه‌نامۀ هنر داستان‌نویسی. چاپ سوم. تهران: نشر کتاب مهناز.
CAPTCHA Image