بررسی و تحلیل سبک شناسی هجویّات حُطیئه

نوع مقاله : علمی و پژوهشی

نویسندگان

1 ‌‌استادیار گروه زبان وادبیات عربی، دانشگاه حکیم سبزواری

2 استادیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه کوثر بجنورد

چکیده

هر یک از گونه‌های ادبی دارای ویژگی‌های سبکی خاصی هستند که شناخت سبکِ آنها موجب حصول درک درست‌تری از آنها خواهد شد. هجویه سرایی به عنوان یکی از این گونه‌های ادبی، بارها مورد توجه شاعران واقع شده و آثار قابل ملاحظه‌ای در این نوع بوجود آورده‌اند. یکی از مشهورترن سرایندگان و سرآمدان این نوع ادبی حطیئه است که آثار قابل توجه‌ای در این زمینه دارد. مقاله‌ حاضر بر آن است تا ضمنِ بررسی ویژگی‌های سبکی هجویات حطیئه، آنها را از نظر سطوح ادبی، فکری، زبانی مورد تجزیه و تحلیل قرار ‌دهد. در سطح ادبی، علم بیان و همچنین صنایع لفظی و معنوی مورد بررسی قرار گرفته؛ در سطح فکری، بن‌مایه‌های فکری و همچنین مضامین هجوی شاعر بررسی می‌شود و نهایتا در سطح زبانی، ویژگی‌های زبانی و موسیقایی اشعار هجوی شاعر مورد واکاوی قرار می‌گیرد،  تا به واسطه این عوامل، شناخت هر چه بهتر و دقیق‌تری از هجویات حطیئه به دست آمده و زمینة مطالعه و فهم بهتر این نوع از اشعار را فراهم سازد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Stylistic Investigation and Analysis of Lampoons Used by Hotai’a

نویسندگان [English]

  • Hosein Shams Abadi 1
  • Mohammad Ghafouri Far 2
  • Alireza Hoseini 2
چکیده [English]

Each literary genre has special stylistic features. Recognizing the stylistics of these genres can lead us to understand them more accurately. Lampoon as a type of literary genre has been applied by the poets several times and they have created considerable works in this regard. Hotai’a is one of the most famous and eminent poets in this literary genre who has significant works in this field. The present article aims to investigate stylistic features of lampoons used by Hotai’a and to analyze them considering literary, intellectual, and linguistic aspects. In literary level, rhetorical and lexical figures of speech are searched; and in intellectual level, intellectual themes and lampoon concepts of the poet are investigated. Finally, the linguistic and rhythmic features of the poems by Hotai’a are explored in the linguistic level. According to these factors, this study seeks to provide a better and more accurate understanding of the lampoons used by Hotai’a and to pave the way for a better study and comprehension of this type of poem.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Stylistics
  • lampoon
  • Hotai’a
  • linguistic feature
  • rhythmic feature
  • theme

مراجع

  1.  

    1. الاصفهانی، ابوالفرج. (1928 ). الاغانی. قاهره: دارالکتب.

    2. امین پور، قیصر. (1384). سنت و نوآوری در شعر معاصر. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.

    3. بهار، محمد تقی. (1346). سبک شناسی. تهران: انتشارات امیر کبیر.

    4. جبران محمود. ( 1967). بیروت: الرائد.

    5. الجمحی، محمد بن سلام. (بی‌‌تا ). طبقات فحول الشعراء.( شرح محمود محمد شاکر). بیروت: مطبعة دار المعارف.

    6. ----------------- . طبقات الشعراء: مع مقدمة تحلیلیه للکتاب و دراسة نقدیة منذ الجاهلیة الی عصر الاسلام. بیروت: دار النهضة العربیة، (اعداد اللجنة الجامعیة لنثر التراث العربی).

    7. حسین محمد، محمد. (1389/ 1970). الهجاء و الهجاؤون فی الجاهلیة (الطبعة الثالثة).بیروت: دار النهضة العربیة.

    8. الحطیئه. ( 2005 ). الدیوان. بیروت: دارالمعرفه.

    9. الحطیئه.( 1958). الدیوان، الطبعة الأولی، شرح ابن السکیت و السکری و سجستانی. ( تحقیق: نعمان طه). قاهره: مطبعة مصطفی البابی الحلبی و اولاده.

    1. 10.  سامی، الدهان. (1957). الهجاء، فنون الادب العربی: الفن الغنایی. (الطبعة الثانی). قاهره: دارالمعارف.
    2. 11.  السلطان، جمیل. ( 1968 ). الحطیئه. بیروت: دارالانوار.
    3. 12.  سیما داد. ( 1371). فرهنگ اصطلاحات ادبی. تهران: انتشارات مروارید.
    4. 13.  شفیعی کدکنی، محمد رضا. (1370 ). موسیقی شعر (چاپ چهارم). تهران: انتشارات آگاه.

    14. ------------------. ( 1372 ). مفلس کیمیا فروش. تهران: نشر مرکز.

    1. 15.  شمیسا، سیروس. (1375).‌ کلیات سبک‌شناسی ( چاپ چهارم). تهران: انتشارات فردوس.
    2. 16.  عبدالجلیل، جان محمد. (1381).  تاریخ ادبیات عرب. (ترجمه آذرتاش آذرنوش). تهران: امیرکبیر.
    3. 17.  غلامرضایی، محمد. (1382). سبک شناسی شعر پارسی از رودکی تا شاملو. تهران: انتشارات جامی. 
    4. 18.  الفاخوری، حنا. (1427/1385). الجامع فی‌‌التاریخ الادب العربی. قم: الطبعة الثالثة، ذوی القربی.
    5. 19.  فرخ، عمر. (1984). تاریخ الادب العربی: الادب القدیم (الطبعة الخامسة). بیروت: دارالعلم للملایین.
    6. 20.  فیروز آبادی، مجد الدین محمد.( بی‌‌تا ). القاموس المحیط.  قاهره: دار الکتب.

    21. کاسب، عزیز الله.(1366). چشم انداز تاریخی هجو. تهران: مولف.

    1. 22.  معلوف، لویس. ( 1384 ). المنجد فی اللغة. قم: انتشارات دار العلم.
    2. 23.  معین، محمد. (1389).  فرهنگ فارسی. تهران: نشر سرایش.
    3. 24.  ابن منظور. (1992).  لسان العرب. بیروت: ‌دار الاحیاء التراث الاسلامی.
    4. 25.  نیکوبخت، ناصر. (1380). هجو در شعر فارسی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
ارسال نظر در مورد این مقاله
CAPTCHA Image

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار