نقد و تحلیل مجموعه‌‌ سروده‌‌های محمّد زُهری با تأکید بر محتوا و درون‌‌مایه

نوع مقاله : علمی و پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد زبان و ادبیّات فارسی، دبیر دبیرستان‌‌های آمل

2 دانشجوی دکتری زبان و ادبیّات فارسی، دانشگاه گیلان

3 استادیار، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساری

چکیده

    در دورة‌‌ معاصر، نیما یوشیج با درک عمیق نسبت به اوضاع ادبی، اجتماعی و سیاسیِ جامعه‌‌ ایران، راهی نو در شعر فارسی می‌‌گشاید و پس از او شاعران بسیاری در جهت پویایی این شیوة‌‌ تازه گام برمی‌‌دارند. محمّد زُهَری، شاعر کوتاه‌‌ترین طرح فارسی یکی از این شاگردان مکتب نیمایی است. او به جهت حضور مستمر در میدان سه دهه شعر معاصر و چاپ مجموعه‌‌های مختلف با مهندسی و سبک ویژه و استقلالِ شاعرانگی چهره‌‌ای ممتـاز دارد؛ به گـونه‌‌ای که در جریان‌‌شناسی شعر نو و بررسی همه جانبة‌‌ سیر تکاملی آن، توجّه به آثار وی اجتناب‌‌ناپذیر است. پژوهش حاضر در پی آن است تا ضمن تبیین فعالیت های ادبی زهری و جایگاه او در جریان‌‌های شعری معاصر، به شیوه تحلیلی و توصیفی به ریخت شناسی و تحلیل آثار وی به ویژه از دیدگاه محتوا ‌‌بپردازد و گفتمان فکری غالب در هر یک از آنها را تبیین نماید. رویکرد مینی‌‌مالیستی زهری و حرکت تدریجی او در تاکتیک‌‌های شاعرانه نظیر فاصله گرفتن از فضای آرکائیک در فرم و مصالح زبان و نیز رهایی یافتن از سیطرة‌‌ افاعیل عروضی تا رسیدن به زبانی نرم و تغزّلی، از دیگر مسائلی است که در این پژوهش مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Criticism and Analysis of Mohammad Zohari's Poems Collection with an Emphasis on Content and Theme

نویسندگان [English]

  • Abbas Hasan Pour 1
  • alireza ghasemi 2
  • ebrahim fallah 3
1 MA holder of Persian language and literature, Teacher of high shools in Amol
چکیده [English]

In the contemporary era, Nima Yushij having a deep understanding of literary, social, and political conditions of Iranian society opened a new way for Persian poetry and thereafter, many other poets took steps to keep this new method dynamic. Mohammd Zohari, the poet of the shortest Persian schema, is one of the students of Nimaii style. He is eminent due to his continuous presence in the fields of three decades of contemporary poetry and publication of different collections using his special style and poetic independence, therefore in the analysis of movements in she’r-e now (blank verse) and the comprehensive investigation of its evolution it is inevitable to take his works into consideration. The present study seeks to elaborate on literary activities by Zohari and his status in contemporary poetic movements, and also to analyze the morphology of his works, particularly from content point of view and to determine the overriding intellectual perspective in each of his works. Some other issues which are investigated in this research study include minimalistic approach of Zohari and his gradual movement in poetic tactics such as keeping distance from archaic style in language form and instruments and recovering from the dominance of prosodic segments in order to reach a soft and lyrical language.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Zohari
  • she’r-e now (blank verse)
  • criticism
  • content
  • structure
1. اخوان ثالث، مهدی. (1384). جزیره‌‌ای در خشکی زمانه، حریم سایه‌‌های سبز : (جلد اوّل مقالات).( چاپ سوم)، تهران: انتشارات زمستان و مروارید.
2. انزابی‌‌نژاد، رضا. (1358). زهری از جزیره تا پیر ما گفت، نگین، 165، 37-42.
3. زهری، محمّد. (1381). برای هر ستاره (مجموعه‌‌ کامل اشعار و برگزیده‌‌ موضوعی نقدها). تهران: انتشارات توس.
4. --------- . (1374). درباره‌‌ نیما، چیستا. 118 و 119، 618-621.
5. شفیعی کدکنی، محمّدرضا. (1387). ادوار شعر فارسی از مشروطیّت تا سقوط سلطنت (چ سوم).  تهران: انتشارات سخن.
6. عابدی، کامیار. (1374). به فردا (محمّد زهری: زندگی، آثار و شعر). چیستا.  118 و 119، 607-613.
7. عابدینی، فرهاد. (1356). سیری در سروده‌‌های زهری (1).  نگین. 154، 35-36.
8. -----------.  (1357). سیری در سروده‌‌های زهری (2) . نگین. 155، 28-30.
9. عطّار نیشابوری، فریدالدّین محمّد. (1383). تذکره‌‌الاولیاء (چاپ چهاردهم).( تصحیح دکتر محمّد استعلامی. تهران: انتشارات زوّار.
10. قیصری، ابراهیم. (1383). برای هر ستاره. ادبیّات و فلسفه. 83.، 94-101.
11. کیانوش، محمود. (1350). زهری در آفتاب و باران. نگین. 80.، 19-24.
12. لنگرودی، شمس.( 1371).  تاریخ تحلیلی شعر نو (ج. دوم). تهران: مرکز.
13. مشیری، فریدون. (1374). روبه‌‌رو. چیستا. 118 و 119، 597- 604.
14. میرصادقی، میمنت. (1353). کتاب‌‌شناسی شعر نو در ایران. تهران: انجمن کتاب.
15. یاحقی، محمّدجعفر. (1375). چون سبوی تشنه: تاریخ ادبیّات معاصر فارسی (چاپ سوم). تهران: جامی
CAPTCHA Image