بررسی واقع‌نمایی رئالیستی در داستان «آبشوران» علی‌اشرف درویشیان و «استخوان‌های خوک و دست‌های جذامی» اثر مصطفی مستور

نوع مقاله : علمی و پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه رازی کرمانشاه

2 دانش‌آموخته دکتری زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه قم

چکیده

بازتاب واقعیّت، یکی از اصلی‌‌ترین مؤلفه‌‌های تأثیرگذار در مرزبندی میان مکاتب ادبی است که چگونگی بازنمود آن در آثار ادبی و هنری، مکاتب گوناگونی چون: کلاسیسم، رمانتیسم، رئالیسم، ناتورالیسم و... به وجود آورده است. در این ‌بین مؤلفۀ «واقعیّت» در مکتب رئالیسم که مکتبی مدعی در بیان واقعیّت صرف است، دارای جایگاه ویژه و متفاوتی از سایر مکاتب ادبی و هنری است که پایبندی به بیان کامل واقعیّت عینی، پارادایم اصلی آن است. در این پژوهش، پرسشی که مطرح می‌‌گردد این است که آیا فاصلۀ زمانی که قطعاً همراه با تغییر بافت و فضای تولید یک اثر داستانی است، می‌‌تواند در میزان بازتاب واقع‌‌گرایی رئالیستی آن نیز تأثیرگذار باشد؟ در این پژوهش که به روش مقایسه‌‌ای ـ تحلیلی است، کوشش شده‌است که با بررسی مشخصه‌‌ها و مؤلفه‌‌های رئالیستی در دو اثر داستانی «آبشوران» نوشتۀ علی‌اشرف درویشیان و «استخوان‌‌های خوک و دست‌‌های جذامی» مصطفی مستور که در عین اشتراک در ژانر اجتماعی، دارای فاصلۀ زمانی و بافتی هستند، میزان واقع‌‌نمایی رئالیستی در آن‌‌ها مورد کنکاش قرار گرفته‌است. دست‌آوردهای این پژوهش حاکی از این است که مشخصه‌‌ها و مؤلفه‌‌های رئالیستی در ادبیّات داستانی با وجود متغیری چون فاصلۀ زمانی، می‌‌توانند تا حدود زیادی مشابه و مشترک باشند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Realistic Analysis of “Abshooran” by Ali Ashraf Darvishian and “Pig’s Bones and Leper’s Hands” by Mustafa Mastur

نویسندگان [English]

  • vahid sajjadifar 1
  • sahar yosefi 1
  • maryam rahmani 2
1 Ph.D. Student in Persian Language and Literature, University of Razi Kirmanshah
2 Ph.D. Graduate in Persian Language and Literature, University of Razi Kirmanshah
چکیده [English]

The reflection of reality in literature and art is considered as one of the most influential components in the classification of literary schools that has created various movements such classicism, romanticism, realism, naturalism and so on. In the meantime, the component of “reality” in realism seeking to depict objective truth as a basic paradigm and claiming to portrait merely actual and temporary matters has a special and distinctive place among other literary and artistic schools. The research question raised in the current study is whether time variable which definitely modifies the context and atmosphere of a story can influence its realistic reflection or not. Using comparative analysis, the present study sought to explore the realistic features and components in two story books entitled “Abshooran” written by Ali Ashraf Darvishian and “Pig’s Bones and Leper’s Hands” written by Mustafa Mastur which have commonality in social genre and yet difference in terms of time and context. The results of the study showed that despite time variable, realistic features and components in fiction can have a lot of commonalities and shared elements.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Component of Realism
  • Realism
  • Abshooran (Story Collection)
  • Pig’s Bones and Leper’s Hands
1. ایرانی، ناصر.(1382). هنر رمان. تهران: نشرآبانگاه.
2. بصیری، محمّدصادق؛ صرفی، محمّدرضا و تقوی، علی.(1393). «نقد و تحلیل رئالیسم در ادبیّات داستانی ایران». پژوهش‌‌های نقد ادبی و بلاغت. سال سوم. شمارۀ 1. صص: 162-143.
3. پاینده، حسین.(1389). داستان‌‌های کوتاه در ایران (داستان‌‌های رئالیستی و ناتورالیستی) جلد اول. تهران: نیلوفر.
4. ثروت، منصور.(1387).آشنایی با مکتب‌‌های ادبی. تهران: سخن.
5. حیدری، محمود؛ حاتمی تل‌‌مارانی، علی‌اکبر. (1395). «بررسی تطبیقی مبانی رئالیسم در رمان «النهایات» اثر عبدالرحمان منیف و «آوسنه‌‌ی بابا سبحان» اثر محمود دولت‌‌آبادی». مجلۀ ادبیّات پارسی معاصر.سال ششم. شمارۀ 4. صص: 68-47.
6. خاتمی، احمد؛ تقوی، علی.(1385). «مبانی رئالیسم و ساختار رئالیسم در ادبیّات داستانی». مجلۀ پژوهشی زبان و ادبیّات فارسی. شمارۀ 6. صص: 111-99.
7. درویشان، علی اشرف.(1358). آبشوران. تهران: انتشارات یارمحمّد.
8. رضایی، احمد؛ رستمی، الهه.(1391). «بررسی مقایسه‌‌ای رئالیسم در عناصر داستانی دوستی خاله خرسه جمال زاده و زار صفرِ رسول پرویزی». فصلنامه تخصصی مطالعات داستانی. سال اول. شماره 2. صص: 33-18.
9. زرشناس، شهریار.(1389). رویکردها و مکتب‌‌های ادبی. تهران: سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
10. سید‌‌حسینی، رضا.(1384). مکتب‌‌های ادبی. تهران: انتشارات نگاه.
11. شریفی‌سبزواری، محمّدباقر.(1381). تفسیری بر اصول فلسفه و رئالیسم. قم: بوستان کتاب.
12. شکری، فدوی.(1386). واقعگرایی در ادبیات داستانی معاصر. تهران: نگاه.
13. فتوحی رودمعجنی، محمود؛ صادقی، هاشم.(1392). «شکل‌‌گیری رئالیسم در داستان‌‌نویسی ایران». جستارهای ادبی. شمارۀ 182. صص: 26-1.
14. کادن، جی. ای.(1386). فرهنگ ادبیّات و نقد. ترجمه کاظم فیروزمند. چاپ دوم. تهران: نشر شادگان.
15. گرانت، دمیان.(1379). رئالیسم. ترجمه حسن افشار. چاپ سوم. تهران: نشر مرکز.
16. گلشیری، هوشنگ.(1380). باغ در باغ (مجموعه مقالات). چاپ دوم. تهران: نشر نیلوفر.
17. مستور، مصطفی.(1379). مبانی داستان کوتاه. تهران: نشر مرکز.
18. ــــــــــــــــــ .(1385). استخوان‌‌های خوک و دست‌‌های جذامی. چاپ سوم. تهران: نشر چشمه.
19. میرصادقی، جمال.(1388). عناصر داستان. تهران: سخن.
20. میرعابدینی، حسن.(1380). صد سال داستاننویسی در ایران. تهران: چشمه.
21. ــــــــــــــــــ .(1386). فرهنگ داستاننویسی ایران. تهران: چشمه.
CAPTCHA Image