TY - JOUR ID - 2275 TI - تشبیهات ابهام آفرین در غزل‌های اسیر شهرستانی JO - پژوهش های دستوری و بلاغی JA - JLS LA - fa SN - 2783-2619 AU - مشهدی, محمدامیر AU - اتحادی, حسین AU - مشهدی, محمدرضا AD - استاد گروه زبان و ادبیّات فارسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران AD - استادیار گروه زبان و ادبیّات فارسی، واحد زابل، دانشگاه آزاد اسلامی، زابل، ایران AD - مدرس دانشگاه فرهنگیان و دبیر آموزش و پرورش، زابل، ایران Y1 - 2023 PY - 2023 VL - 12 IS - 22 SP - 99 EP - 117 KW - اسیر شهرستانی KW - غزل KW - تشبیه KW - عناصر انتزاعی KW - ابهام DO - 10.22091/jls.2022.8355.1410 N2 - در سبک هندی، گروهی از شاعران هستند که در کاربرد تشبیهات و استعارات غریب و دور از ذهن افراط کرده‌‌اند؛ آن‌‌گونه که گاه مفهوم کلامشان به معمّا نزدیک می‌‌شود. از همین رو به شاعران «طرز خیال» مشهور شده‌‌اند. اسیر شهرستانی، یکی از پیروان این شیوه است که در برخی تذکره‌‌ها او را بانی این طرز دانسته‌‌اند. باید گفت اسیر برای انتقال معانی مورد نظرش، بیش از دیگر صورخیال، از تشبیه بهره برده است. مسأله اصلی پژوهش حاضر که به روش توصیفی-تحلیلی انجام گرفته، بررسی میزان تأثیر کاربردهای متنوع تشبیه، در ابهام معانی و مضامین غزلیات اسیر شهرستانی است. بر اساس یافته‌‌های این پژوهش می‌‌توان گفت اسیر شهرستانی در استفاده از تشبیه، رویکردهایی داشته که در ابهام و پیچیدگی کلام او تأثیر زیادی داشته است. از جملة این رویکردها می‌‌توان به بهرة زیاد از عناصر انتزاعی، کاربرد مشبّه و مشبّه‌‌به با اضافات متعدد و تلفیق طرفین تشبیه با مراعات نظیر اشاره کرد. افزون بر این‌‌ موارد، تراکم تشبیه در محور افقی شعر، در ایستایی و دیریابی مضامین کلام وی اثرگذار بوده است. از منظری دیگر بایدگفت خلق تشبیهات بدیع و تازه، در موارد بسیار زیادی موجب برجستگی و غرابت مفاهیم شعر وی شده است. هرچند در پاره‌‌ای موارد برخی لغزش‌‌های زبانی و بیانی هم در تشبیهات وی، مشاهده می‌‌شود. UR - https://jls.qom.ac.ir/article_2275.html L1 - https://jls.qom.ac.ir/article_2275_a4300d8fee0a9dd160b8e0468d4fea7c.pdf ER -