ORIGINAL_ARTICLE
بررسی شخصیت های منظومه های حماسی بهمن نامه، کوش نامه، فرامرز نامه و گرشاسب نامه، بر اساس نظریات انسان شناسی کارل راجرز و آبراهام مزلو
آبراهام مزلو از پایه گذاران روانشناسی انسان گرا، برای انسان کامل مورد نظر خود که از آن به فرد خود شکوفا تعبیر می کند، ویژگی هایی را عرضه می کند که طبق دیدگاه وی، در مورد بیشتر افراد موفّق مصداق دارد. در آثار حماسی به علّت نفس حماسه با شمار بالایی از افراد موفق روبه رو هستیم مخصوصا در بهمن نامه، کوش نامه، فرامرز نامه وگرشاسب نامه که عناصر اصلی ویژه ی افراد خودشکوفای مزلو در اندیشه ها، رفتار و گفتار آن ها قابل ارزیابی است.در این پژوهش به توصیف و تحلیل شخصیّت های بارز در آثار حماسی ذکر شده می پردازیم. در واقع در این پژوهش از شخصیّت های داستان های حماسی به عنوان الگوی ایرانی برای نظریّه ی مزلو و راجرز نام برده می شود. به نظر می رسد که نظریات اشاره شده فقط متعلق به سده ی بیستم میلادی نیست و حتی در قرن های دور هم کارایی و کاربرد داشته اند. خالق آثار مورد بررسی در ترسیم شخصیت های داستانی، به امورات و نیاز های آن ها همواره توجه داشته و شخصیت های اصلی داستان که به نوعی دارای نیروهای خارق العاده هم هستند؛ به آن اصل خود شکوفایی دست یافته اند.
https://jls.qom.ac.ir/article_1241_c95e43f469ce42bfff213ef77276e2e8.pdf
2019-02-20
9
48
10.22091/jls.2019.3588.1156
آبراهام مزلو
کارل راجرز
بهمن نامه
کوش نامه
فرامرز نامه
گرشاسب نامه
رضا
اشرف زاده
dr.rashrafzade2000@gmail.com
1
عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد
LEAD_AUTHOR
زهرا
عباسی
abbasiliterature97@gmail.com
2
دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی
AUTHOR
1. آیدنلو، سجاد.(1388). متون منظوم پهلوانی. چاپ دوم. تهران: سمت.
1
2. اسدی طوسی، علی نصر علی بن احمد.(1386). گرشاسپنامه. به کوشش پرویز یغمایی. چاپ اول. تهران: پیک ایران.
2
3. اسلامی ندوشن، محمّدعلی.(1351). داستان داستانها. چاپ اوّل. تهران: انجمن آثار ملّی.
3
4. اکبری مفاخر، صفدر. (1385). «روان گرشاسب». نشریة دانشکدة ادبیات و علوم انسانی کرمان. شمارة 20. صص: 27-1.
4
5. ایرانشاه ابن ابیالخیر.(1370). بهمننامه. ویراستۀ رحیم عفیفی. چاپ اول. تهران: علمی و فرهنگی.
5
6. ــــــــــــــــــ . (1377). کوشنامه. به کوشش جلال متینی. چاپ اول. تهران: علمی.
6
7. براهنی، رضا. (1362). قصّه نویسی. چاپ اوّل. تهران: سازمان انتشارات اشرفی.
7
8. برونو، فرانک. (1370). فرهنگتوصیفی روانشناسی. ترجمة فرزانه طاهری و مهشید یاسایی. تهران: طرح نو.
8
9. پارسا، حسن.(1388). انگیزش و هیجان. چاپ دهم. تهران: دانشگاه پیام نور.
9
10. خالقی مطلق، جلال.(1386). طبع انتقادی شاهنامه فردوسی. چاپ اوّل. نیویورک. نشر اورینت اسکریپت
10
11. خطیبی، ابوالفضل.(1394). «نقد وبررسی متن انتقادی فرامرزنامۀ کوچک». فصلنامه نقد کتاب میراث. سال دوم. شمارۀ 5. بهار 1394. صص: 58-19.
11
12. دقیقیان، شیریندخت. (1371). منشأ شخصیّت در ادبیات داستانی. چاپ اول. تهران: نویسنده.
12
13. راجرز، کارل.(1382). مشاوره و رواندرمانی مراجع محوری. ترجمۀ سیدعبدالله احمدی قلعه. تهران: فرا روان.
13
14. راس، آلن.(1373). روانشناسی شخصیّت. ترجمۀ سیاوش جمالفر. چاپ اوّل. تهران: بعثت.
14
15. رزمجو، حسین.(1381). قلمرو ادبیات حماسی ایران. جلد1. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
15
16. سرمدی، مجید. (1382). فرامرزنامه. چاپ اول. تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
16
17. شفیعیکدکنی، محمّدرضا.(1383). صورخیال در شعر فارسی. چاپ نهم. تهران: آگه.
17
18. ــــــــــــــــــ . و شولتز، سیدنی الن.(1377). نظریههای شخصیّت. ترجمۀ یحیی سید محمّدی. چاپ اول. تهران: فراروان.
18
19. شولتز، دوآن.(1369). روانشناسی کمال. ترجمۀ گیتی خوشدل. چاپ پنجم. تهران: نشر نو.
19
20. ــــــــــــــــــ . (1383). نظریههای شخصیّت. ترجمه: یوسف کریمی و همکاران. چاپ چهارم. تهران: نشر ارسباران.
20
21. صفا، ذبیحالله.(1384). حماسهسرایی در ایران. چاپ هفتم. تهران: امیرکبیر.
21
22. عبداللهیان، حمید.(1380). «شیوههای شخصیّتپردازی». مجلّۀ ادبیات داستانی. شمارۀ 54. صص: 70ـ62.
22
23. کریمی، یوسف.(1378). روانشناسی شخصیّت. چاپ پنجم. تهران: نشر ویرایش.
23
24. مزلو، آبراهام اچ. (1372). انگیزش و شخصیّت. ترجمۀ احمد رضوانی. چاپ سوم. تهران: آستان قدس رضوی.
24
25. میرصادقی، جمال.(1385). عناصر داستان. چاپ پنجم. تهران: سخن.
25
26. هربرت، آل پتری.(1382). «آبراهام مزلو و خودشکوفایی». ترجمه جمشید مطهری. نشریۀ ادیان و عرفان. شماره 69. صص: 100- 94.
26
27. یونسی، ابراهیم. (1383). هنر داستاننویسی. چاپ اوّل. تهران: نگاه.
27
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی و تحلیل اقتباس از آیات و احادیث در مکاتیب سنایی از جهت لفظی (دستوری و بلاغی) و معنوی
اقتباس و استفاده از آیات وحی و احادیث نبوی در متون نثر فارسی و عربی بعد از اسلام امری رایج بود که به اقتضای معنی یا برای آرایش و زینت کلام به روشهای مختلف به کار میرفت. این کاربرد در انواع متون نثر فارسی اعم از عرفانی، مکاتیب، قصص و تواریخ و... کم و بیش رایج بود. مکاتیب سنایی از جمله متون نثر فنی در قرن ششم است که در آن، آیات و احادیث، به وفور و برای اغراض مختلف و به شیوههای متعدد با رعایت پیوستگی لفظی و معنایی با متن فارسی آن به کار رفتهاست. در پژوهش حاضر سعی بر آن است تا جنبههای مختلف ارتباط لفظی و معنوی عبارات قرآنی و حدیثی با متن فارسی آن بررسی شود. نتایج پژوهش حاکی از آن است که در «مکاتیب» سنایی از جهت لفظی، آیات و روایات به عنوان جزئی از نثر فارسی دارای نقشهای مختلف دستوری هستند و از نظر بلاغت هم در بعضی عناصر بلاغی به کار میروند. اقتباسهای قرآنی و حدیثی از نظر معنوی نیز با متن فارسی پیوستگی دارند و برای تتمیم و تکمیل کلام و تأیید و تأکید آن استعمال شدهاند.
https://jls.qom.ac.ir/article_1236_0636a81baefe080ac7e80136184ee2fe.pdf
2019-02-20
49
70
10.22091/jls.2019.1616.1076
آیات
احادیث
مکاتیب
سنایی
اقتباس
مریم
باقی
mbaghi@qom.ac.ir
1
هیأت علمی/دانشگاه قم
LEAD_AUTHOR
1. قرآن کریم.
1
2. احمدی گیوی، حسن و انوری، حسن. (1389). دستور زبان فارسی 1. چاپ پنجم. تهران: فاطمی.
2
3. انصاری، خواجه عبدالله. (1377). مجموعه رسائل فارسی. به تصحیح و مقابله محمّد سرور مولایی. جلد 2. چاپ دوم. تهران: توس.
3
4. انوری، حسن و احمدیگیوی، حسن. (۱۳۷۰). دستور زبان فارسی ۲. چاپ ششم. تهران: فاطمی.
4
5. آقاحسینی، حسین و همتیان، محبوبه. (۱۳۹۴). نگاهی تحلیلی به علم بیان. چاپ اول. تهران: سمت.
5
6. خطیبی، حسین. (1366). فن نثر در ادب پارسی. چاپ اول. تهران: زوّار.
6
7. رجایی، محمّدخلیل. (۱۳۹۲). معالمالبلاغه در علم معانی، بیان و بدیع. چاپ چهارم. شیراز: دانشگاه شیراز.
7
8. زرینکوب، عبدالحسین. (1375). از گذشتة ادبی ایران، مروری بر نثر فارسی، سیری در شعر فارسی با نظری بر ادبیات معاصر. چاپ اول. تهران: الهدی.
8
9. سنایی غزنوی، ابوالمجد مجدود بن آدم. (1362). مکاتیب سنایی. به اهتمام و تصحیح و حواشی نذیر احمد. چاپ اول. تهران: کتاب فرزان.
9
10. شمیسا، سیروس. (۱۳۷۰). بیان. چاپ اول. تهران: فردوس.
10
11. غزالی، احمد. (1359). سوانح. بر اساس تصحیح هلموت ریتر و تصحیحات، مقدمه و توضیحات نصرالله پورجوادی. تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
11
12. غزالی، محمّد. (1363). مکاتیب فارسی غزالی به نام فضائل الانام من رسائل حجة الاسلام. به تصحیح و اهتمام عباس اقبال آشتیانی. تهران: سنایی و طهوری.
12
13. فرشیدورد، خسرو. (1388). دستور مفصل امروز بر پایة زبان شناسی جدید. چاپ سوم. تهران: سخن.
13
14. قشیری، ابوالقاسم. (1379). رسالة قشیریه. ترجمة ابوعلی حسن بن احمد عثمانی. تصحیح بدیع الزمان فروزانفر. چاپ ششم. تهران: علمی و فرهنگی.
14
15. قلقشندی، احمد بن علی. (1407 ق). صبح الاعشی فی صناعة الإنشاء. جلد 1. الطبعة الاولی. لبنان: دارالکتب العلمیة و دارالفکر.
15
16. مالکی، هیبتالله. (1380). «مکاتیب سنایی غزنوی». کتاب ماه تاریخ و جغرافیا. دی و بهمن. صص: 31-24.
16
17. میبدی، ابوالفضل رشیدالدین. (1371). کشفالاسرار و عدة الابرار. جلد 5. به سعی و اهتمام علی اصغر حکمت. چاپ پنجم. تهران: امیر کبیر.
17
18. هجویری، ابوالحسن علیبنعثمان. (1383). کشفالمحجوب. تصحیح محمود عابدی. چاپ اول. تهران: سروش.
18
19. همایی، جلالالدین. (۱۳۷۵). فنون بلاغت و صناعات ادبی. چاپ دوازدهم. تهران: هما.
19
20. ــــــــــــــــــ . (1387). نامههای عین القضات. جلد 2. چاپ دوم. تهران: اساطیر.
20
21. همدانی، عین القضات. (1392). تمهیدات. مقدمه عفیف عسیران. چاپ نهم. تهران: منوچهری.
21
ORIGINAL_ARTICLE
نگاهی سبکشناسانه به عناوین اشعار طاهره صفّارزاده
طاهره صفّارزاده یکی از برجستهترین شاعران معاصر است که در دهۀ پنجاه به اوج شکوفایی هنری رسید. وی با انتشار مجموعه شعرهای «طنین در دلتا»، «سدّ و بازوان» و «سفر پنجم» به سبک ویژۀ خود دست یافت. از صفّارزاده در حوزۀ شعر 238 عنوان شعر باقی ماندهاست که بررسی و تحلیل آنها به منظور جریانشناسی دقیق شعر معاصر امری لازم مینماید. این مقاله با توجه به عنوانهای شعری صفّارزاده در یازده مجموعه، به سبکشناسی عناوینِ شعری صفّارزاده در سه بُعد: «ساختاری»، «هنری» و «فکری» میپردازد. فرضیۀ ابتدایی پژوهش این است که بدون توجه به خواندنِ اشعار یک شاعر در مرحلۀ اول میتوان مجموعه دستگاه فکری شاعر را کشف و بررسی کرد. در این مقاله بر اساس عنوانشناسی اشعار صفّارزاده، مشخص شد که میان عنوان و اندیشۀ حاکم بر اشعار ایشان، انسجام و پیوستگی قابل توجهی وجود دارد.
https://jls.qom.ac.ir/article_1237_a5455d890b5a4a033816dcff5ad4d59c.pdf
2019-02-20
71
95
10.22091/jls.2019.2382.1116
صفّارزاده
سبکشناسی
عنوان اشعار
صورت و محتوا
زهرا
بشیری
bashiri.adab92@gmail.com
1
دبیر/ آموزش و پرورش شازند
LEAD_AUTHOR
حسن
قمی
ghomi.adab66@gmail.com
2
دبیر/ آموزش و پرورش شهرستان خنداب
AUTHOR
1. اکبری، منوچهر و خلیلی، احمد. (1389). «بررسی اشعار صفارزاده از دیدگاه فکری». فصلنامه سبکشناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب). شماره 4. صص: 67-45.
1
2. برجس، آنتونی. (1377). «ادبیات چیست؟». ترجمه سید محمد حسینی جهان آبادی. ادبیات داستانی. شماره 48. صص: 15-10.
2
3. دهرامی، مهدی. (1394). «بررسی چگونگی نامگذاری عنوان شعر در ادبیات سنّتی و معاصر و کارکردهای زیباشناختی آن». مجله شعر پژوهی (بوستان ادب). شماره سوم، پیاپی 25. صص: 37-19.
3
4. شفیعیکدکنی، محمّدرضا. (1386). زمینۀ اجتماعی شعر فارسی. چاپ اول. تهران: اختران.
4
5. صادقزاده، محمود. (1389). «بررسی مهمترین عوامل تحولآفرین در شعر و اندیشه طاهره صفّارزاده». فصلنامه اندیشههای ادبی. شماره 5. صص: 108- 87.
5
6. صفّارزاده، طاهره. (1391). مجموعه اشعار. چاپ اول. تهران: پارس کتاب.
6
7. گرجی، مصطفی و میری، افسانه. (1388). «بررسی و تحلیل نام های اشعار قیصر امین پور». مجلۀ جستارهای ادبی. شماره 167. صص: 104-79.
7
8. محمدی، علی و قاسمی دورآبادی، طاهره. (1395). «بررسی و تحلیل عنوان کتابها و سروده های مهدی اخوان ثالث». مجلۀ ادب فارسی. شماره 17. صص: 92-77.
8
9. نیکوبخت، ناصر؛ بزرگ بیگدلی، سعید؛ قبادی، حسینعلی و سلمانینژاد مهرآبادی، صغری.(1388). «بررسی کهن الگوی آب و درخت در شعر طاهره صفارزاده». پژوهشهای ادبی. شماره 24. صص: 167-145.
9
10. یاحقی، محمّدجعفر. (1385). جویبار لحظهها. چاپ نهم. تهران: جامی.
10
11. Halliday, m. a. k. and mathiessen. (2004) an introduction to functional grammar. Landan: Arnold.
11
12. Fawler, roger. (1991) language in the news: discourse and ideology in the press. London: routldge.
12
ORIGINAL_ARTICLE
طبقهبندی تشبیهات در دو مجموعه داستان «چمدان» و «ورقپارههای زندان» از بزرگ علوی
بزرگ علوی یکی از پیشگامان داستاننویس ایران است که مانند همه نویسندگان در نوشتههای خود از علم بیان به ویژه رکن مهم آن ـ تشبیه ـ سود جستهاست. در این نوشتار تلاش بر این است تا از طریق روش توصیفی ـ تحلیلی، تشبیهاتی که علوی در دو مجموعه داستان «چمدان» و «ورق پارههای زندان» به کار برده است، مورد بررسی قرار گیرد. علوی در داستان «چمدان» که دید چپگرایانۀ آشکاری ندارد، تشبیهاتش بیشتر معطوف به توصیف زنان و طبیعت است؛ اما در «ورق پارههای زندان»، تشبیهاتش بیشتر با زمینۀ اندیشه چپی همراه است و میتوان ردپای اندیشۀ مارکسیستی را در آن دید. علوی در تشبیهات بیشتر به توصیف اشخاص، زندان، اشیا و... پرداخته است. «تشبیه مرکب» نیز بیشتر تشبیهات آثار بزرگ علوی را شامل میشوند.
https://jls.qom.ac.ir/article_1239_15ce2fc7a1214320028c942374d3b0a7.pdf
2019-02-20
97
118
10.22091/jls.2019.2892.1135
بزرگ علوی
چمدان
ورقپارههای زندان
تشبیه
میثم
زارع
meysamzare3750@yahoo.com
1
شیراز
LEAD_AUTHOR
1. احمدی، حمید. (1385). تاریخچۀ فرقۀ جمهوری انقلابی ایران و ارانی. تهران: اختران.
1
2. بزرگ علوی، مجتبی. (1383). ورقپارههای زندان. چاپ اول. تهران: نگاه.
2
3. ــــــــــــــــــ . (1387). چمدان. چاپ چهارم. تهران: نگاه.
3
4. بزرگعلوی، مجتبی.(1357). پنجاه و سه نفر. تهران: انتشارات جاویدان.
4
5. بهارلو، محمّد. ( 1372). داستان کوتاه ایران. تهران: طرح نو.
5
6. ــــــــــــــــــ . (1377). گزیدۀآثارعلوی. تهران: علم.
6
7. تجلیل، جلیل. (1390). معانیوبیان. چاپ دوم. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
7
8. خامهای، انور. ( 1362). پنجاه نفر و سه نفر. [بیجا]: هفته.
8
9. دریابندری، نجف. (1352). مینوی پژوهشگر ستیهنده. (گفتوگو با مینوی». پاییز. کتاب امروز. صص: 19-2.
9
10. دستغیب، عبدالعلی. (1358). نقد آثار بزرگ علوی. چاپ اول. تهران: فرزانه.
10
11. دهباشی، علی. (1384). یادبزرگعلوی. چاپ اول، تهران: ثالث.
11
12. رستگار فسایی، منصور. ( 1380). انواع نثر فارسی. چاپ اول. تهران: سمت.
12
13. سپانلو، محمّدعلی. (1381). بازآفرینی واقعیت. چاپ نهم. تهران: نگاه.
13
14. سجادی، محمّدعلی. (1369). گفتوشنود. چاپ اول. تهران: اوجا.
14
15. الشکری، فدوی. (1386). واقعگراییدرادبیاتداستانیمعاصرایران. چاپ اول. تهران: نگاه.
15
16. شمیسا، سیروس. (1383). بیان و معانی. چاپ هشتم. تهران: فردوس.
16
17. کامشاد، حسن. (1384). پایهگذاراننثرجدیدفارسی. چاپ اول. تهران: نی.
17
18. مندنیپور، شهریار. (1384). کتاب ارواح شهرزاد (سازهها و شگردها و فرمهای داستان). چاپ دوم. تهران: ققنوس نو.
18
19. مهدیپور عمرانی، روح الله. (1387). ادبیّاتزندان. چاپ اول. تهران: آفرینش.
19
20. میرعابدینی، حسن. (1380). صد سال داستاننویسی در ایران. 2 جلد. چاپ دوم. تهران: چشمه.
20
21. ناتل خانلری، پرویز. (1375). «خاطراتی از بزرگ علوی». مجلۀ کلک. شمارۀ 83-80. صص: 788-778.
21
22. همایی، جلالالدین. (1384). فنون بلاغت صناعات ادبی. چاپ بیست و چهارم. تهران: هما.
22
ORIGINAL_ARTICLE
نقش «دیگریسازی» در شکستِ مقاومت در برابر فرهنگ غربی در رمان «همه چیز فرو میپاشد»
دو مفهوم «دیگری» و «دیگریسازی» از مفاهیم پر بسامد در پژوهشهای جدید در ادبیات پسااستعماری است. درونمایة اصلی رمانِ «همه چیز فرومیپاشد»، نوشتۀ چینوا آچبه، آسیبشناسیِ علل عدم موفقیتِ مقاومت فرهنگ بومی آفریقایی در برابر فرهنگ غربی است. هر چند بسیاری از منتقدین، در پرتو نظریة نقد پسااستعماری تلاش کردهاند جنبة ضداستعماری رمان و نقش غربیها را در اضمحلال جامعة بومیِ آفریقایی برجسته کنند اما مقالة پیشرو بر آن است تا نشان دهد که آچبه با پر رنگ کردن نقش مخربِ «دیگری سازی» در درونِ خودِ جامعة سنتی آفریقایی، آن را از جمله علل مهم مقهور شدن فرهنگ آفریقایی در برابر فرهنگ استعماری غرب معرفیکند. اصلیترین پایة نظریِ نوشتة حاضر، نظریات گایاتری اسپیوک (Spivak)، منتقد هندیتبار است. اسپیوک با نقد نظریات خودمحورانة نظریهپردازانِ پسااستعماری و فمینیسم غربی و همینطور با برجستهکردن مفهومِ «به حاشیه راندهشدگان یا نیروهای جزء» (subaltern)، کمک میکند که بتوان آثار ادبی نویسندگان غیر غربی را با نگاه متناسب با این آثار بررسی کرد، نه صرفاً با رویکرد خودمحورانة غربی. مقالة حاضر با تکیه بر این نظریات تلاش خواهد کرد تا نشان دهد چگونه فرآیند دیگریسازی در درون یک جامعة آفریقایی با ایجاد تفرقه و شکاف در درون این جامعه فرصت مناسبی را در اختیار استعمارگران بیگانه قرار میدهد تا با نفوذ و تاثیرگذاری بر به حاشیهراندهشدگان ارکان فرهنگی و ساختار قدرت تا به طور کامل در اختیار بگیرند.
https://jls.qom.ac.ir/article_1235_0d72f410787e657e221896730713eeff.pdf
2019-02-20
119
138
10.22091/jls.2019.1559.1072
دیگری
دیگریسازی
آچبه
اسپیوک
فرهنگ بومی
مقاومت
امیرحسین
صادقی
asadeghi51@gmail.com
1
عضو هیات علمی دانشگاه قم
LEAD_AUTHOR
Achebe, C. (1975). Morning Yet on Creation Day. London: Heinemann.
1
Achebe, C. (1995). Things Fall Apart. London: Knopf Doubleday Publishing Group.
2
Ashcrift, B.; Gareth G. & Tiffin, H. (1998). Key Concepts in Postcolonial Studies. London: Routledge.
3
Hall, S. & Gay, P. (1996). Questions of Cultural Identity. London: Sage.
4
Loomba, A. (2005). Colonialism/Post-colonialism. New York: Routledge.
5
Mecleod, J. (2000). Beginning Post-colonialism. Manchester: MUP.
6
Spivak, G. (1987). In Other Worlds:Essays in Cultural Politics. Routledge: London.
7
Vaugha, M. (1991). Curing Their Ills: Colonial Power and African Illness. Cambridge and Stanford: Polity Press and Stanford University Press.
8
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی تطبیقی اصولِ شعرِ کودک در ترجمۀ منظوم کودکانۀ ده سورۀ کوتاه قرآن کریم
خداشناسی از بنیادیترین دغدغههای فکری کودکان است. این شناخت، به زندگی کودک جهت داده و درک معنای حیات را برای وی آسان میسازد. آشناسازی کودکان با قرآن و معارف قرآنی، از راههای سنجیده و مناسبِ معرفت آموزی کودکان است. در این راه تعامل معنوی با کودک از طریق ادبیّات و هنر کودکان و توجه به عنصر زیباییشناسی بهعنوان یک عنصر اساسی در تربیت دینی آنان میتواند بر میزان درک و شناخت کودکان و انتقال بهتر مفاهیم دینی و قرآنی تأثیرگذارتر عمل نماید. به همین منظور در تحقیق حاضر ده سورۀ کوتاه و منظوم قرآن برای کودکان از دو جنبۀ «ساخت شعر کودک» و «ترجمۀ درست آیات» مورد بررسی و تحلیل قرار گرفتهاست. هدف آن است که میزان درستی و کیفیت این اشعار به لحاظ روساخت و محتوایِ معرفتی آنها نشان داده شود و محاسن و معایب کار آشکار گردد. نتایج پژوهش نشان میدهد که تا رسیدن به نمونههای بینقص، کامل و دقیقتر این نوع از اشعار کودکانه، فاصله فراوانی وجود دارد.
https://jls.qom.ac.ir/article_1238_4082172e59cf61ca11405ce1cc261ee2.pdf
2019-02-20
139
171
10.22091/jls.2019.2590.1122
قرآن
ترجمۀ منظوم
شعر کودک
سورههای کوتاه
نسرین
کریم پور
nasrin_karimpoor@yahoo.com
1
مدرس دانشگاه گیلان
LEAD_AUTHOR
فاطمه
اختران فر
akhtaran@yahoo.com
2
استادیار گروه ادبیات فارسی دانشگاه آزاد لاهیجان
AUTHOR
1. امین، سیدحسن. (1382). «ترجمههای منظوم فارسی قرآن». مجموعه مقالات نشریه داخلی زبان و ادبیات فارسی. شمارۀ 55. صص: 45-23.
1
2. پروینی، خلیل و اکبریزاده، فاطمه. (1392). «آسیبشناسی زبانشناختی ترجمههای قرآن». پژوهش دینی. شمارۀ 26. صص: 22-1.
2
3. تکتبار، حسین؛ ناصری، مهدی و مقیاسی، حسن. (1395). «نقد و بررسی قرآن کریم ترجمه دهم هجری». مطالعات ترجمه قرآن و حدیث. دورۀ 3. شمارۀ 6. صص: 25- 1.
3
4. جلالی، مریم. (1389). «اوزان عروضی در شعر کودک». کتاب ماه ادبیّات کودک و نوجوان. شماره 159. صص: 82-79.
4
5. جلیلیان، حمید؛ غضنفری، مریم و شیخی، زهرا. (1392). «واکاوی اصول علمی ترجمه و تأثیر آن در ترجمههای قرآن». پژوهش دینی. شمارۀ 26. صص: 24-1.
5
6. جواهری، محمّدحسن. (1383). «پژوهشی در اصول و مبانی و فرآیند ترجمه قرآن». پژوهش حوزه. سال 5. شمارۀ 20 و 19. صص: 73-48.
6
7. جوهری نیشابوری، اسماعیل. (1404). صحاح اللغه. تحقیق عبدالغفور عطار. لبنان. بیروت: دارالعلم للملایین.
7
8. حقشناس، علیمحمّد و عطاری، لطیف. (1386). «نشانهشناسی شعر». مجلّۀ ادبیّات دانشگاه تهران. دورۀ 58. شمارۀ 3. صص: 45-19.
8
9. ذوالفقاری، حسن. (1394). «کاربرد ویژگیهای دو بیتی در بومی سرودههای ایرانی». ادب پژوهی. شمارۀ 32. صص: 95-63.
9
10. رضاییاصفهانی، محمّدعلی. (1384) «مفهومشناسی، ضوابط و قواعد ترجمه قرآن». پژوهشهای قرآن. شمارۀ 43 و 42. صص: 135-120.
10
11. زارع، آفرین و کوثری، فاطمه. (1393). «نارساییهای ترجمۀ منظوم قرآن». مطالعات ترجمه قرآن و حدیث. دورۀ 1. شمارۀ 2. صص: 106-83.
11
12. زارع، وحیده. (1383). «مفاهیم تربیتی اسلام از دیدگاه قرآن در ادبیات کودک و نوجوان». روانشناسی و علوم تربیتی. سال 33. شماره 1. صص: 225-201.
12
13. زبیدی، محمّدبن محمّد. (1965). تاج العروس من جواهر القاموس. بیروت: دارالهدایه.
13
14. زمانی، محمّدحسن. (1376). «نگاه و نقدی بر ترجمههای آهنگین و منظوم قرآن». ترجمان وحی. سال 4. شمارۀ 2. صص: 62-32.
14
15. سرخسی. (1989). المبسوط. جلد اول. لبنان: بیروت.
15
16. سلاجقه، پروین. (1387). از این باغ شرقی: نظریههای نقد شعر کودک و نوجوان. چاپ دوم. تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
16
17. سیدقطب. (1384). فی ظلال القرآن. ترجمۀ مصطفی خرمدل. جلد 4. چاپ اول. تهران: احسان.
17
18. شریفنسب، مریم. (1381). «زبان و تصویرآفرینی در شعر کودک و نوجوان». پژوهشنامۀ ادبیّات کودک و نوجوان. شمارۀ 30. صص: 90-78.
18
19. شعبانی، اسدالله. (1383). «جستاری پیرامون شعر کودک در ایران». شعر کودک. شمارۀ 6. صص: 142-125.
19
20. شکرانی، رضا. (1380). «درآمدی بر تحلیل ساختهای نحوی قرآن و ترجمۀ آن به زبان فارسی». مجلّه مقالات و بررسیها. دفتر 69. صص: 29-13.
20
21. شهبازی، محمود و شیرازی، نرگس. (1392). «بازتاب لطایف و ظرافتهای زبانی و ادبی قرآن در ترجمه». پژوهشهای ادبی ـ قرآنی. سال 1. شماره 2. صص: 14-1.
21
22. صهبا، فروغ؛ عمرانپور، محمّدرضا و اسکندری، علی. (1395). «بیان شاعرانه مضامین قرآن در شعر کودک». پژوهشهای ادبی ـ قرآنی. سال 4. شماره 4. صص: 144-125.
22
23. عباسنژاد، محسن. (1385). مبانی و مقدمات رابطه قرآن و علوم روز. تهران: بیجا.
23
24. فضیلت، محمود. (1378). آهنگ شعر فارسی. چاپ اول تهران: سمت.
24
25. قلیزاده، حیدر. (1383). «نقش ساختار دستوری در ترجمه قرآن کریم». پژوهشهای ادبی. شماره 3. صص: 102-83.
25
26. محرمی، رامین؛ اسداللهی، خدابخش؛ پورالخاص، شکرالله و فروغیرادف، پیام. (1395). «بررسی تأثیر مضامین قرآنی در اشعار کودکانه جعفر ابراهیمی». پژوهشهای ادبی ـ قرآنی. سال 4. شماره 1. صص: 145-130.
26
27. محمود، مصطفی. (1979). القرآن محاوله لفهم عصری. بیروت: دارالعوده.
27
28. مدنی، داوود و خسرو شکیب، محمّد. (1382). «بررسی موضوع ترجمۀ قرآن کریم». زبان و ادبیّات عربی و قرآنی. دورۀ 2. شمارۀ 5. صص: 98-83 .
28
29. ــــــــــــــــــــ . (1388). «نشانهشناسی زبان در شعر کودک». ادبیّات فارسی دانشگاه آزاد مشهد. شمارۀ 23. صص: 114-101.
29
30. ــــــــــــــــــــ . و شکربیگی، نرگس. (1392). «واکاوی موسیقی و نظم آهنگ الفاظ قرآنکریم». پژوهشهای ادبی ـ قرآنی. دورۀ 1. شمارۀ 1. صص: 52-33.
30
31. مؤمنی هزاوه، امیر. (1388). «بررسی مفهوم تأثیر قرآن بر شعر فارسی و اصطلاحات وابسته به آن». اندیشههای ادبی. سال 1. شمارۀ 1. صص: 43-25.
31
32. ناصری، مهدی؛ شیروی، مصطفی و توکلی، محمودرضا. (1393). «ترجمههای تحت اللفظی معاصر قرآن کریم به زبان فارسی». مطالعات ترجمه قرآن و حدیث. دورۀ 1. شمارۀ 2. صص: 167-137.
32
33. واعظی، محمود. (1388). «نقد و ارزیابی ترجمههای انگلیسی قرآن کریم از سوره مبارکه الانسان». پژوهش دینی. شمارۀ 18. صص: 163-133.
33
34. وحیدیان کامیار. (1370).حرفهای تازه در ادب فارسی. اهواز: جهاد دانشگاهی.
34
35. وندر زندن، جیمز. (1383). روانشناسی رشد. ترجمه حمزه گنجی. چاپ ششم. تهران: بعثت.
35
36. Laughlin MC,B (1984). Second-language Acquisition in childhood, Hillsdale, New jersey: L.E.A. Publishers.
36
37. Jefferson, Ann (1989). Russian formalism in modern literary theory; A. 12. Jefferson & D.Robey(eds.) 2nd ed. London: Bastford Lth.
37
ORIGINAL_ARTICLE
مقایسۀ سبک شناختی غزلی از خواجوی کرمانی با غزلی از حافظ شیرازی
سبک نحوه و نوع بیان است؛ وحدت منبعث از تکرار عوامل یا مختصاتی است که در آثار کسی هست؛ این مختصات هم مسأله زبان است، هم مسأله فکر و هم گزینش خاصی از واژهها، تعابیر و عبارات که توجه خواننده را به خود جلب میکند. در این مقاله غزلی از حافظ شیرازی و غزلی از خواجو کرمانی، دو شاعر هم عصر که دارای وزن، قافیه و ردیف همسانی هستند، برگزیده شدهاست. از اینرو در این پژوهش قصد داریم به بررسی مختصات عمدۀ سبکی این دو غزل در سطوح ادبی، زبانی و فکری بپردازیم تا افتراقات و اشتراکات و مختصات عمدۀ سبکی غزلیات این دو شاعر مشخص شود. با شناخت سبک هر دو شاعر میتوان به بسیاری از خصلتهای روانی، اخلاقی و اندیشه آنها پی برد. یافتههای این تحقیق نشان میدهد که هر دو شاعر در سطح زبانی نزدیک به هم عمل کردهاند و تشخّص سبکیِ دوره در لغات هر دو شاعر بارز است. در سطح فکری، شیخ صنعان هسته مرکزی هر دو غزل را تشکیل میدهد، ولی لحنِ طنز حافظ گویاتر است. شاخصترین فرق دو غزل حافظ شیرازی و خواجوی کرمانی در سطح ادبی است.
https://jls.qom.ac.ir/article_1248_8de91553b07f7347eef62d37b3e137d6.pdf
2019-02-20
173
189
10.22091/jls.2019.3992.1173
خواجوی کرمانی
حافظ شیرازی
سبک شناسی
غزل
پدرام
میرزایی
apedmir7@yahoo.com
1
استاد دانشگاه پیام نور تهران
AUTHOR
فریده
ستار زاده
f.sattarzadeh5@gmail.com
2
دانش آموختۀ کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیام نور تهران
LEAD_AUTHOR
1. قرآن کریم.
1
2. حافظ شیرازی. (1384). دیوان حافظ. به تصحیح محمد قزوینی و قاسم غنی. چاپ نهم. تهران: زوّار.
2
3. حسین زاده، مالک.(1386). تلمیحات غزلیات خواجو (پایان نامه). تهران: دانشگاه پیام نور.
3
4. خواجوی کرمانی.(1374). دیوان اشعار خواجوی کرمانی. به تصحیح احمد سهیلیخوانساری. چاپ سوم. تهران: انتشارات پاژنگ.
4
5. رستمی ابوسعیدی، علی اصغر.(1362). تجزیه و تحلیل سبکی شعر حافظ (پایان نامه). تهران: دانشگاه پیام نور.
5
6. سالاری، مصطفی.(1385). ایهام در شعر خواجو (پایان نامه). تهران: دانشگاه پیام نور.
6
7. شمیسا، سیروس.(1386). سبک شناسی شعر. چاپ سوم. تهران: نشر میترا.
7
8. فولادی، محمّد. (1382). تحلیل سیر نقد شعر حافظ (1380-1370). اراک: دانشگاه آزاد اسلامی.
8
قرقی، زهرا. (1390). بلاغت در شعر حافظ از نظر دستوری (پایان نامه). تهران: دانشگاه پیام نور.
9