بررسی چند حکایت‌‌ از گلستان بر اساس نظریۀ زمانی ژنت

نوع مقاله : علمی و پژوهشی

نویسندگان

گروه ادبیات دانشگاه محقق اردبیلی

چکیده

پژوهش پیش رو، به منظور بررسی نظریۀ «زمان روایی» ژنت و با رویکرد ارزیابی این نظریه در تعامل با حکایت‎های گلستان، به بازخوانی حکایت‎هایی چند از آن پرداخته است. پیرامون مؤلفه‌‌های زمان رواییِ ژنت در گلستان، ناگزیر هستیم تا نظم گاهشمارانۀ طبیعی و منطقی را مجزا کرده و در بحث  نظم و ترتیب زمانی، این دو را به طور جدا از هم بررسی کنیم. نیز پی‎رفت‎های متفاوتی که در هر روایت پیش رو داشتیم، ما را بر آن داشت تا از تعریف روایت مادر و روایت خُرد بهره بگیریم. رخداد برون‌‌روایی و رخداد درون‌‌روایی، تعاریف دیگری هستند که می‎تواند در تبیین تفاوت زمان و سرعت داستان و روایت به کار گرفته شود. در بررسی بسامد‎ به عنوان یکی از مؤلفه‌‌های نظریه یاد شده، بسامد شباهت که پیش از این در مقاله‎ای تحت عنوان «زمان و روایت» به کار رفته است، در تبیین بهتر بسامد‎های روایی راهگشا گردید. این پژوهش، به روش توصیفی ـ تحلیلی انجام گرفته است که در آن، آغاز بحث با نظرداشت به نظریه‎های مطرح پیرامون «زمان و هستی»، مانند نظریه‎های هوسرل، شوتز و هایدگر بوده است. بر این اساس می‎توان گفت: سخن سعدی ـ در گلستان ـ به دلیل برخورداری از ایجاز‎های پرداخته و سنجیده، بار‎ها در برابر نظریۀ یاد شده کامل‎تر جلوه می‎کند. از این رهیافت، راوی در گلستان، ما را با مقوله‎های جدیدی نظیر: روایت مادر، روایت خُرد، رخداد برون روایی، رخداد درون روایی، بسامد شباهت، دنیای راوی، پسماند روایی و داستان برق‌‌آسا (شیوۀ نوینی از داستان‌‌نویسی معاصر) روبرو می‎کند. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Study of several stories from the Golestan based on the time of the genesis

نویسندگان [English]

  • khodabakhsh asadollahi
  • farnaz shah mohammadi
Mohaghegh Ardebili University
چکیده [English]

In order to investigate the theory of the "time of narrative" of the Genette and the approach of evaluating this theory in interacting with Golestan's stories, this research has been refocused on some of its short stories. Regarding the components of the gentile narrative time in Golestan, we have to separate the natural and logical timeliness of order and, in the discussion of the order of time, we examine the two separately. There were also different developments in each narrative that led us to use the definition of mother narrative and narrative of reason. The occurrence of outsourcing and the occurrence of introversion are other definitions that can be used to explain the difference in the time and speed of story and narrative. In the frequency study as one of the components of the theory, the similarity frequency, which was previously used in a paper titled "Time and Narration", was introduced in explaining the validity of the narrative frequencies. This research has been conducted through a descriptive-analytic method in which the beginning of the discussion has been based on the theory of "time and being", such as the theories of Husserl, Schutze and Heidegger. On this basis, it can be said that Sa'di's speech in Golestan is more complete than the theorem due to well-thought-out arguments.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Golestan
  • Genette
  • Time
  • Narration
  • Order
  • Continuity
  • Frequency
 
1. قرآن کریم.
2. احمدی، بابک.(1393). ساختار و تأویل متن. تهران: نشر مرکز.
3. ــــــــــــــــــــــــــ. . هرمنوتیک مدرن. گزینۀ جستارها. تهران: نشر مرکز.
4. اسداللهی، خدابخش.(1393). «روایت‌‌شناسی منظومۀ «نشانی» از سپهری بر اساس دیدگاه ژرار ژنت». مجلّۀ شعر پژوهی (بوستان ادب) دانشگاه شیراز. سال 6. شماره 4. صص22- 1.
5. اسکولز، رابرت.(1379). درآمدی بر ساختارگرایی در ادبیّات. ترجمۀ فرزانه طاهری. تهران: نشر آگاه.
6. ایگلتون، تری.(1380). پیش درآمدی بر نظریۀ ادبی. ترجمۀ عبّاس مخبر. تهران: نشر مرکز.
7. جمادی، سیاوش.(مهر 1386). «طرح، روش و مضامین «هستی و زمان»». کتاب ماه فلسفه. شمارۀ 1. صص 73-68.
8. داد، سیما.(1392). فرهنگ اصطلاحات ادبی. تهران: انتشارات مروارید.
9. ریچاردسون، برایان.(1391). «علّیت در روایت». ترجمۀ قدرت قاسمی‌‌پور. کتاب ماه ادبیّات. شمارۀ 182. صص 16-12.
10. ریمون‌‌کنان، شلومیت.(1387). روایت داستانی؛ بوطیقای معاصر. ترجمۀ ابوالفضل حرّی. تهران: نیلوفر.
11. ژنت، ژرارد.(1384). «حکایت قصوی و حکایت واقعی». ترجمۀ انوشیروان گنجی‌‌پور. مجلّۀ زیباشناخت. سال 9. شمارۀ 12. صص 95-75.
12. سعدی، مصلح‌‌الدّین.(1385). کلیّات سعدی. تصحیح محمّد‎علی فروغی. تهران: هرمس.
13. سلدن، رامان؛ ویدوسون، پیتر.(1384). راهنمای نظریهی معاصر. ترجمۀ عبّاس مخبر. تهران: طرح نو.
14. طاهری، نیما.( 5th January 2011). زمینه و زمانۀ سعدی. به نقل از: gtalk.ir.
15. فرزاد، عبدالحسین.(1392). دربارۀ نقد ادبی. تهران: نشر قطره.
16. قاسمی‎‌‌پور، قدرت.(1389). «زمان و روایت». پژوهشنامۀ نقد ادبی. سال 1. شماره 2. صص 144- 123.
17. کالر، جاناتان.(1388). در جست‌‌وجوی نشانهها. ترجمۀ تینا امرالهی؛ لیلا صادقی. تهران: علم.
18. مارتین، والاس.(1380). پیش درآمدی بر نظریه‌‌های ادبی. ترجمۀ عبّاس مخبر. تهران: نشر مرکز.
CAPTCHA Image